Wereldprimeur: vier Nederlandse ziekenhuizen gaan ongebruikte medicijnen heruitgeven

maart 2021 Zorg van de toekomst Willem van Altena

Medicijnverspilling betekent elk jaar een strop van minstens 100 miljoen euro. Peperdure geneesmiddelen worden ongebruikt weggegooid, en die verspilling zet de betaalbaarheid van de zorg onder druk. Reden voor vier Nederlandse ziekenhuizen met een proef te starten waarbij overgebleven kankermedicijnen aan andere patiënten worden gegeven. Het is de eerste keer in de wereld dat restmedicijnen op deze manier opnieuw worden verstrekt.

Milieuvervuiling

Er zijn verschillende redenen waarom medicijnen ongebruikt blijven. Soms worden er te grote hoeveelheden voorgeschreven. Andere keren wordt een behandeling stopgezet vanwege bijwerkingen of omdat hij niet aanslaat. En daarnaast blijven er vaak medicijnen over wanneer een patiënt overlijdt. Vaak gebeurt het dan dat die medicijnen weggegooid of door de wc gespoeld worden en in het milieu terecht komen, en zo tot milieuvervuiling leiden.

Temperatuurchip

De vier ziekenhuizen die met de proef, die een jaar zal duren, starten zijn UMC Utrecht, Radboudumc, het Jeroen Bosch ziekenhuis en St. Antonius. Daarbij worden –vaak dure- oncologische geneesmiddelen die patiënten thuis overhouden na een zorgvuldige kwaliteitscontrole door de apotheek opnieuw verstrekt. De medicijnen worden op een slimme manier verpakt: er wordt een temperatuurchip toegevoegd en de verpakking wordt verzegeld. Wanneer een patiënt medicatie overhoudt, wordt dit ingezameld door de apotheek en wordt de kwaliteit bepaald. Er wordt gecontroleerd of de verzegeling niet is verbroken, of de bewaartemperatuur niet is overschreden en er wordt naar de houdbaarheidsdatum gekeken.

Als de ingezamelde medicijnen aan alle kwaliteitscriteria voldoen, dan kunnen die aan een andere patiënt die hetzelfde medicijn nodig heeft verstrekt worden. Zo wordt voorkomen dat kostbare geneesmiddelen die niet zijn gebruikt en nog van goede kwaliteit zijn worden weggegooid.

Evaluatie

Vooralsnog gaat het om een proef van een jaar, die zich beperkt tot oncologische geneesmiddelen en die alleen door vier ziekenhuizen wordt uitgevoerd. Na een evaluatie zal besloten worden of het zin heeft het inzamelingsprotocol over meer ziekenhuizen uit te rollen, en meer klassen geneesmiddelen voor hergebruik in te zetten.