Vasten voorafgaand aan chemobehandeling versterkt effect bij vrouwen met borstkanker

juli 2020 Medisch onderzoek Willem van Altena
A beautiful woman with cancer wears a hat. She is seated near a large bay of windows and her arms are wrapped around her knees. She is taking a break from receiving chemotherapy treatment. The woman is smiling at the camera. She appears to be at peace and hopeful.

Vasten voorafgaand aan een chemotherapie-behandeling lijkt het effect ervan te versterken bij vrouwen met borstkanker. Daarop wijzen de uitkomsten van een klinische studie die werd uitgevoerd door oncologen uit het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de BOrstkanker OnderzoeksGroep (BOOG). Recent verscheen een artikel over deze studie in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.

DIRECT-studie

De studie had als titel DIetary REstriction as an adjunct to neoadjuvant ChemoTherapy for HER2 negative breast cancer’ meegekregen, afgekort tot het acroniem DIRECT.  De DIRECT-studie was opgezet om het effect te meten van een vasten nabootsend dieet op de effectiviteit en veiligheid van chemotherapie bij vrouwen met niet-uitgezaaide borstkanker.

In deze studie werden 131 vrouwen met borstkanker gevolgd tussen februari 2014 en januari 2018. De helft van die groep volgde drie dagen voorafgaand en op de dag van chemotherapie een vasten nabootsend dieet, waarbij de inname van eiwitten, suiker en calorieën werd beperkt. De andere helft at zoals gebruikelijk.

Eiwit en suiker

Het was door eerder onderzoek met proefdieren al bekend dat een vasten nabootsend dieet de concentratie van groeifactoren die kankergroei kunnen stimuleren verlaagt. Dit komt vooral door de sterke beperking van de inname van eiwit en suiker, twee voedingsstoffen die de groei van kankercellen kunnen bevorderen.

Minder schade aan DNA

De Leidse onderzoekers ontdekten dat de tumor inderdaad beter op de chemotherapie reageerde bij de vrouwen die het dieet volgden. Er was verder geen verschil in bijwerkingen tussen beide groepen. De vrouwen die het vasten nabootsende dieet gevolgd hadden bleken ook minder schade aan het DNA in hun witte bloedcellen te hebben, wat volgens de wetenschappers erop wijst dat het dieet gezonde cellen helpt te beschermen tegen de nadelige gevolgen van chemotherapie.

Meer onderzoek nodig

Of het vasten nabootsende dieet uiteindelijk effect heeft op de overleving van borstkankerpatiënten is niet onderzocht, maar kan wel het onderwerp vormen van een vervolgstudie. Onderzoeksleider Judith Kroep, internist oncoloog pleit dan ook voor verder onderzoek: “Hoewel de resultaten van de studie hoopgevend zijn, en een belangrijke stap op weg naar voeding als ondersteuning van therapie bij kanker, moet meer onderzoek onze resultaten bevestigen voordat we deze aanpak voor vrouwen met borstkanker kunnen aanbevelen. We moeten het onderzoek vooral zien als een belangrijke bouwsteen in de kennis over de bijdrage van een vasten nabootsend dieet aan de behandeling van kanker.”

Meer informatie

Lees de publicatie in Nature Communications