Urinetest mogelijk in staat om agressieve prostaatkanker vroeg te signaleren

december 2019 Zorg van de toekomst Willem van Altena
Prostaatonderzoek door middel van MRI.

Ligt er over een poosje wellicht een thuistest voor prostaatkanker in het zelfzorgschap van de drogisterij? Best mogelijk, denken onderzoekers uit Norwich, Engeland. Zij zijn bezig met de ontwikkeling van een urinetest waarbij mensen thuis een urineproef kunnen afnemen. Geen bezoekje aan het ziekenhuis dus, en al helemaal geen vervelend rectaal toucher. Het klinkt haast te mooi om waar te zijn.

Urinetest

De test –PUR-test genaamd, van Prostate Urine Risk- is bedoeld om agressieve vormen van prostaatkanker te detecteren aan de hand van nuchtere ochtendurine, en de onderzoekers beweren dat hun test dat vijf jaar vroeger kan vaststellen dan de top op heden gebruikelijke testmethoden. Bovendien kan de urinetest uitgevoerd worden op een monster dat thuis wordt afgegeven, en dan per post opgestuurd wordt. Zo gaat het al bij het bevolkingsonderzoek naar darmkanker, waarbij mensen zelf een monster van hun ontlasting verzamelen en opsturen.

Agressief

Hoofdonderzoeker dr. Jeremy Clark, van de universiteit van Norwich, stelt dat prostaatkanker de meest voorkomende kankersoort bij Britse mannen is. En hoewel het vaak een traag groeiende, relatief ongevaarlijke kanker is die misschien niet eens behandeld hoeft te worden, bestaat er wel de kans dat de tumor agressief wordt en dan wel een acute bedreiging voor de gezondheid vormt. Welke tumoren agressief gaan worden, en het voorspellen daarvan blijft een uitdaging. De gebruikelijke tests omvatten bloedonderzoek, een MRI-scan, een biopsie en een rectaal toucher.

De PUR-test is gebaseerd op het onderzoek van genetisch materiaal in de urine, en aan de hand daarvan is te zien of een kanker gevaarlijk kan worden, of niet. “De prostaat scheidt constant prostaatvocht af”, aldus dr. Clark, “en in de eerste ochtendurine zit dan ook veel meer genetisch materiaal dan in normale urine.” Hij hoopt dat dankzij de nieuwe PUR-test veel meer mannen bereid zullen zijn zich te laten controleren op prostaatkanker.

Een kleine studie onder 14 deelnemers vergeleek de data uit hun PUR-test met de bevindingen van een traditioneel rectaal onderzoek. In alle gevallen waren biomarkers voor prostaatkanker veel makkelijker af te lezen aan de urinemonsters dan via de andere methode.

Actief volgen

Dr. Clark denkt dat de PUR-test ook nuttig kan zijn bij mannen bij wie prostaatkanker al is vastgesteld, maar waar de behandelwijze bestaat uit actief volgen. Die patienten hoeven nu niet meer regelmatig naar het ziekenhuis voor een scan, rectaal onderzoek of biopsie, maar kunnen simpelweg een urinemonster insturen. Pas als dat negatief is hoeven ze zich bij de kliniek te melden.

Andere kankersoorten

Op basis van het succes van deze testmethode wordt nu door het Britse onderzoeksteam gekeken of er andere kankersoorten op vergelijkbare manier opgespoord kunnen worden. Daarbij gaan de gedachten in de eerste plaats uit naar nierkanker en blaaskanker.

Bron
1. Future Science, 29 november 2019.