Kanker kan een zware wissel op je lichaam en je geest trekken, en dat geldt ook voor een kankerbehandeling. Chemotherapie, bestraling of immuuntherapie gaan vaak met allerlei bijwerkingen gepaard die niet altijd even gemakkelijk te verdragen zijn. Pijn, vermoeidheid, slaapproblemen, verlies van eetlust, misselijkheid… de lijst is intimiderend lang. En daar bovenop komen nog eens psychische klachten als stress, angst en depressie. Toch zijn er dingen die je zelf kunt doen om je lichaam en je mind een handje te helpen tijdens en na een kankerbehandeling.
Als je kanker hebt en een soms zware behandeling doormaakt, dan is het zaak om gezond en gevarieerd te eten. Fruit, groenten, vezels, hele granen en magere eiwitten leveren meer energie dan minder gezonde keuzes. Daarnaast helpt een verantwoord dieet je ook om beter om te gaan met bijwerkingen van je behandeling, zoals misselijkheid en verlies van eetlust. Je gewicht blijft beter op peil en de kans op infecties neemt af. Let alleen op met rauw voedsel, want een infectie ligt op de loer. Was dus groente en fruit extra goed, laat rauwkost liever staan en vermijd ongepasteuriseerde zuivel.
Twee liter water per dag is de aanbevolen hoeveelheid die iedereen nodig heeft, en voor mensen met kanker geldt dat misschien nog wel meer. Zonder voldoende vloeistof hebben cellen moeite om optimaal te functioneren. Daarnaast helpt een goede vochtbalans bij je spijsvertering en je mineraalhuishouding. En als je bijwerkingen van een kankerbehandeling hebt zoals diarree en overgeven moet je ervoor oppassen niet uit te drogen, en dus liever nog meer drinken. En ja, het maakt wel uit wat je drinkt. Twee liter koffie of frisdrank is nooit een goed idee, en over alcohol zwijgen we maar helemaal. Water is echt het beste.
Bewegen is goed voor lichaam en geest. Het zorgt ervoor dat je fysieke kracht op peil blijft en help je te ontspannen en je gedachten te verzetten. Probeer elke dag een half uur te bewegen op een niveau dat prettig aanvoelt, en overleg met je behandelaar wat het meest geschikt is. Zwemmen, fietsen, fitnessen, joggen… maar een fijne wandeling of een yogasessie zijn ook prima. Als je regelmatig aan lichaamsbeweging doet help je je immuunsysteem en verklein je ook je kans dat de kanker terugkeert.
Ontspanning is net zo belangrijk als lichaamsbeweging. Luister naar je lichaam: als je je moe voelt, maak dan even pas op de plaats en ruim tijd in om te rusten. Veel mensen die een kankerbehandeling doormaken hebben te maken met een lager energieniveau. Het is belangrijk om daar rekening mee te houden.
Kennis is misschien wel de meest probate manier om onzekerheid en angst te bestrijden. Praat met je zorgverleners over je behandeling en welke bijwerkingen daarbij op kunnen treden, en zoek naar betrouwbare informatie. En zoek die ook bij andere patiënten in patiëntenverenigingen en webplatforms.
Praten over je ziekte, je behandeling en de angsten en gevoelens die dat bij je oproept is heel belangrijk. Of je dat nu doet bij je partner of naaste familie, bij goede vrienden of bij een gespecialiseerd therapeut. Bezoek ook bijeenkomsten met medepatiënten om ervaringen uit te wisselen, dat kan heel nuttig zijn.
Stress en zorgen zijn heel begrijpelijk als je kanker hebt, maar ze staan je gezondheid wel in de weg. Spanningen zorgen er ook voor dat je slecht slaapt, en dat is ook niet bevorderlijk. Ga die stress dus te lijf. Meditatie, yoga, tai chi, ontspanningsoefeningen, aromatherapie… er zijn allerlei manieren om te ontstressen en voor iedereen is er wel eentje bij.
Het laatste waar je op zit te wachten als je te maken hebt met kanker en een zware behandeling zijn geldzorgen. En medische kosten kunnen enorm in de papieren lopen. Lang niet alle zorg wordt vergoed. Zoek dus voordat je met je behandeling begint goed uit wat je allemaal wel of niet kunt declareren bij je zorgverzekeraar.
Verschillende wetenschappelijke studies tonen het aan: muziek maakt dat je je beter voelt. Muziektherapie kan je helpen om beter om te gaan met de bijwerkingen van je behandeling, zoals pijn, misselijkheid en depressie, en helpt ook je stressniveau te verlagen. Of het nu gaat om zelf muziek maken, of luisteren naar muziek: je gaat je er beslist beter door voelen.
Pijn, stress, angst, misselijkheid… het zijn allemaal factoren die ervoor zorgen dat je misschien minder goed slaapt als je een kankerbehandeling ondergaat. Maar een goede nachtrust speelt een hele belangrijke rol in het genezingsproces. Heb je dus moeite om in slaap te komen, of heeft je slaap onvoldoende kwaliteit, praat er dan over met je arts. Misschien is het probleem op te lossen met medicatie, maar er zijn ook non-medicinale oplossingen die je nachtrust kunnen verbeteren.