Een onderzoeksteam onder leiding van dr. Joke den Haan is bezig met het ontwikkelen van een therapeutisch vaccin tegen pancreascarcinoom. Het wordt verwacht dat dit vaccin kan bijdragen aan een langere overlevingstijd van pancreascarcinoompatiënten en mogelijk zelfs hun genezing.
In dit onderzoek, onder de naam ‘Hijacking viral strategies to induce anti-pancreatic cancer immune responses: in vivo targeting of virus-like liposomes to CD169+ antigen presenting cells’ wordt getracht een vaccin te ontwikkelen voor patiënten die geen natuurlijke afweerrespons hebben op de tumor in de pancreas. Pancreascarcinoom wordt dikwijls pas laat ontdekt, waardoor opereren en chemotherapie soms geen optie meer zijn. In deze gevallen wordt er vaak uitgeweken naar immuuntherapie. Een variant van immuuntherapie maakt gebruik van checkpoint remmers. Deze remmers vergroten de zichtbaarheid van kankercellen, waardoor deze beter kunnen worden herkend door het immuunsysteem.
Pancreascarcinoom is namelijk vaak lastig te herkennen voor het immuunsysteem. Kanker is in het algemeen al minder lichaamsvreemd dan een bacterie of virus, waardoor het afweermechanisme deze eerder over het hoofd ziet. Verder is het DNA van een pancreas-tumorcel minder beschadigd dan bijvoorbeeld het DNA van een melanoom. Hierdoor wordt dit soort tumoren nog sneller gemist door het immuunsysteem.
Aangezien het lichaam een tumor in de pancreas vaak niet herkent, vonden de onderzoekers het zaak een aanpak te ontwikkelen waarbij het immuunsysteem wordt geactiveerd om de tumorcellen aan te pakken. De onderzoekers denken dat de oplossing ligt in het gebruik van een vaccin. In dit vaccin zitten onder meer liposomen. Deze liposomen omhullen nagemaakte kankereiwitten en stoffen die het immuunsysteem alarmeren. Deze ‘verpakkingsmethode’ zou moeten zorgen voor minder bijwerkingen bij de patiënt.
Wanneer de liposomen zich in het lichaam bevinden, worden cellen geactiveerd die het eiwit CD169 (ook wel SIGLEC-1) gaan produceren. Dit CD169 activeert vervolgens T-cellen, welke de tumor onschadelijk moeten maken.
Het onderzoek loopt al sinds 1 september 2017. Momenteel wordt het vaccin getest in humane cellen in kweekbakjes, alsmede in muizen. Hier wordt ook gekeken of het therapeutische vaccin op zichzelf, of in combinatie met checkpoint inhibitors effectiever is in het bestrijden van pancreascarcinoom.
Bron
1. KWF.nl
Naar boven
