Tijdens de Journées dermatologiques de Paris in november 2022 werd veel aandacht besteed aan de behandeling van melanoom, de meest dodelijke vorm van huidkanker. Farmaceut Moderna, bekend van een van de mRNA-vaccins tegen COVID-19, presenteerde tussentijdse resultaten van de KEYNOTE-942 studie rond een nieuw therapeutisch vaccin tegen melanoom. Het vaccin, dat vooralsnog wordt aangeduid als mRNA-4157/V940, is een nieuw experimenteel kankervaccin, dat sterk gemuteerde tumoren aanvalt.
Het therapeutisch vaccin wordt ontworpen en geproduceerd op grond van de unieke signatuur van mutaties van de DNA-sequentie van de tumor van elke individuele patiënt. Productie van zo’n persoonlijk vaccin neemt volgens Moderna 2 maanden in beslag. Het vaccin wordt toegediend in combinatie met immuuntherapie pembrolizumab, een monoklonale antistof gericht tegen de PD-1-receptor. Dit medicijn zorgt ervoor dat het immuunsysteem de tumorcellen detecteert en bestrijdt. Het blokkeert de interactie van de liganden PD-L1 et PD-L2 met de PD-1-receptor, wat de respons van de T-lymfocyten vooral tegen de tumor activeert.
De KEYNOTE-942 studie wordt uitgevoerd door Merck % Co (de producent van pembrolizumab) en Moderna samen. In Parijs werden resultaten van een gerandomiseerde open fase IIb-studie gepresenteerd waarbij 157 volwassen patiënten betrokken waren met melanoom in stadium III of IV. Na chirurgische verwijdering van het melanoom werden de patiënten gerandomiseerd (1:1) behandeld met ofwel de combinatie van 200 mg pembrolizumab met vaccinkandidaat mRNA-4157/V940 (9 doses in totaal) om de drie weken gedurende 18 behandelcycli. De patiënten in de controlegroep kregen enkel pembrolizumab toegediend. Voornaamste studieuitkomst was recidiefvrije overleving.
Die bleek significant beter te zijn in de combinatietherapie dan bij pembrolizumab als monotherapie. Het risico op recidief of overlijden lag 44% lager (HR=0,56 [95% BI, 0,31-1,08]; p=0,0266). Deze studieresultaten vormen het eerste bewijs dat een experimenteel mRNA-kankervaccin goed presteert in een gerandomiseerde, gecontroleerde studie. Op basis van de gunstige resultaten uit deze fase II-studie wordt nu een grote fase III-studie voorbereid die in de loop van dit jaar van start moet gaan.
Naast Moderna roert ook de andere grote producent van mRNA-vaccins, het Duitse BioNTech, zich op de markt voor kankervaccins op maat. Momenteel wordt er aan het Memorial Sloan Kettering Cancer Center in New York een studie uitgevoerd met een vaccin op maat bij de behandeling van alvleesklierkanker.
Referenties
Lees meer over de KEYNOTE-942 studie op de website Clinicaltrials.gov
Naar boven
