Kaneel, we kennen het allemaal. Geen appeltaart is compleet zonder de roodbruine specerij, die eigenlijk niets anders is dan gemalen boomschors. Steeds vaker duikt kaneel ook op in voedingssupplementen en kruidenremedies. Maar: heeft kaneel wel nuttige medische toepassingen? En zo ja, welke zijn dat dan, en hoe veel evidence-based bewijs is ervoor? Hoog tijd om zin en onzin van kaneel eens in kaart te brengen.
Even een stukje geschiedenis: zonder ons Nederlanders had kaneel misschien wel nooit de wereld veroverd.
Kaneel is een specerij die vroeger alleen te vinden was op alleen op het eiland Ceylon (nu Sri Lanka), waar de kaneelbomen (Cinnamomum verum) groeien. Het is de gedroogde binnenste bast van jonge scheuten van deze boom. Kaneel werd 5000 jaar geleden al gebruikt in het oude Egypte, onder meer bij het balsemen van mummies. Het is vooral aan de VOC te danken dat het aromatische poeder vanaf de zeventiende eeuw in Europa terecht kwam. Kaneel is niet alleen een smaakmaker, maar heeft ook medicinale toepassingen. Onderzoek naar de mogelijke gezondheidseffecten van kaneel is in volle gang, maar er zijn al een paar opmerkelijke vondsten gedaan.
Hier volgt een greep uit de vele verschillende indicaties waar kaneel voor wordt aanbevolen. Wat is zin en wat is onzin?
(Noot: we bekijken in dit artikel alleen de werking van ‘echte’ kaneel –Cinnamomum verum- ofwel Ceylonkaneel. Indonesische en Chinese kaneel komt van andere planten en heeft dus ook niet dezelfde werking!)
Er zijn laboratoriumstudies die laten zien dat er bepaalde stoffen in kaneel zitten die de groei van sommige soorten kanker afremmen, en mogelijk zelfs kankercellen opruimen. Maar voorlopig zijn die effecten alleen nog waargenomen bij gekweekte cellen en bij muizen. Van kaneel is bekend dat het een bacterieremmende werking heeft, en sommige kankersoorten, zoals maagkanker hebben een duidelijke relatie met het voorkomen van de bacterie Helicobacter Pylori. Daarnaast is er meer en meer bewijs dat kaneel kankercellen kan uitschakelen door het anti-apoptose mechanisme van de kankercellen te hinderen, een soort verdedigingsmechanisme van de kankercel tegen celdood.
Maar er zullen nog heel veel studies en trials, ook met menselijke proefpersonen, moeten volgen voordat er iets zinnigs te zeggen is over het nut van kaneel bij het genezen of voorkomen van kanker. Daarnaast is het dan nog maar de vraag in hoeverre kaneel samengaat met medische behandelingen zoals chemotherapie. Ook daar is nog veel onderzoek naar nodig.
Let wel: dit gaat over de echte Ceylon-kaneel! Er bestaat ook een goedkopere soort kaneel (cassia), die uit China komt, en die de stof coumarine bevat die mogelijk juist kankerverwekkend is.
Lees HIER een artikel uit Science Direct (september 2019) over kaneel en kanker.
Er zijn aanwijzingen dat kaneel mogelijkerwijs een bloedsuikerverlagende werking heeft, al is niet duidelijk waarom dat zo is. Ook is er nog meer onderzoek nodig om vast te stellen hoe veel kaneel je daarvoor nodig hebt, en of het om blijvende effecten gaat. Het is zeker niet zo dat iedereen met diabetes nu naar het kruidenrekje moet rennen.
Verschillende studies uit Amerika waarbij in totaal 543 mensen met diabetes type 2 extra kaneel innamen (zowel periode als hoeveelheid liepen sterk uiteen) leken te geven dat de bloedglucosewaarden omlaag gingen, terwijl bij de controlegroep die geen extra kaneel innam de cijfers hetzelfde bleven. Ook het ‘slechte’ LDL cholesterol daalde bij de mensen die kaneel toegediend kregen. Welke dosis en toedieningswijze optimaal is, is echter nog niet duidelijk en daar moet eerst meer onderzoek naar gedaan worden.
Lees HIER de resultaten van een Amerikaanse meta-studie naar de effecten van kaneel op suikergehalte en cholesterolniveau.
Kaneel bevat een stof genaamd cinnamaldehyde, die kaneel haar specifieke smaak en geur geeft. Een onderzoek van de universiteit van Michigan uit 2017 lijkt erop te wijzen dat de stof ook de vetverbranding bevordert. Zo’n stof zou effectief kunnen zijn in supplementen voor mensen die af willen vallen, maar er is meer onderzoek nodig om te bepalen hoe de stof precies werkt, en hoe die gedoseerd moet worden.
Lees HIER meer over de mogelijk vetverbrandende werking van cinnamaldehyde.
Of kaneel nou echt helpt tegen acne en mee-eters moet worden betwijfeld, hoewel er op het internet allerlei receptjes te vinden zijn voor yoghurt-kaneel gezichtsmaskers en meer van die dingen. Er is maar een kleine studie bekend, die suggereert dat Ceylonkaneel (de duurste en zeldzaamste soort) mogelijk acne veroorzakende bacteriën kan tegengaan. Maar het is beter om kaneel gewoon in het keukenkastje te laten staan: de kans is groot dat kaneel juist voor huidirritaties zorgt. Bovendien wordt acne helemaal niet door bacteriën alleen veroorzaakt.
Lees HIER waarom kaneelmaskertjes en dergelijke niet aan te raden zijn.
In een laboratoriumonderzoek dat werd uitgevoerd in Iran bleek kaneel in staat te zijn om de vorming van een bepaald soort proteïne tegen te gaan, dat in verband wordt gebracht met de ziekte van Alzheimer. Een ander onderzoek liet zien dat ratten, die kaneel toegediend gekregen hadden dingen beter leken te onthouden. Maar ook hier geldt weer dat er geen enkele data bekend is over hoe mensen reageren, en is er nog veel meer onderzoek nodig.
Lees HIER een artikel uit Pharmacological Research over kaneel en Alzheimer.
Een recent onderzoek uit Amerika onder een kleine groep vrouwen met reumatische ontstekingen laat zien dat kaneel een ontstekingsremmende werking heeft. Dat zou vooral mensen met gewrichtsreuma kunnen helpen, en dan met name oudere patiënten. Een deel van de vrouwen kreeg dagelijks 2 gram kaneeltabletten, een ander deel kreeg placebo’s. Na acht weken hadden de vrouwen die kaneel ingenomen hadden meetbaar minder klachten dan de andere groep. Ook hier is veel meer onderzoek nodig, maar dat zou kunnen leiden tot de ontwikkeling van nieuwe reuma-remmers op kaneelbasis.
Lees HIER het artikel uit Journal of the American College of Nutrition.
Of kaneel echt nuttig is als cholesterolverlager is maar de vraag. Een kleine studie met 60 proefpersonen liet zien dat bij mensen die een kwart theelepel kaneel per dag aten gedurende 40 dagen het cholesterolgehalte omlaag ging. Maar er is veel meer onderzoek nodig. Er is bovendien nog geen duidelijk advies te geven over hoe veel kaneel er ingenomen moet worden, en hoe lang om kaneel als cholesterolverlagende therapie aan te bevelen. Voorlopig is het dus beter om het cholesterol op andere manieren te verlagen, die wel bewezen werkzaam zijn.
Lees HIER de bevindingen van een Roemeens onderzoek naar de werking van kaneel als supplement op het vetgehalte in het bloed.
Kaneel bevat stoffen die bepaalde schadelijke micro-organismen zoals salmonella, E.coli en stafilococcen bestrijden. Daarnaast zijn er laboratoriumstudies die erop wijzen dat kaneel ook een schimmeldodende werking heeft, en effectief kan zijn tegen vaginale candida-infecties. Maar omdat er ook hier nog onvoldoende data beschikbaar is over de toepassing op mensen, en over de juiste dosering kan kaneel absoluut niet aangeraden worden als huismiddel tegen voedselvergiftiging of schimmelinfecties.
Lees HIER een artikel over de antimicrobiële werking van essentiële kaneelolie.
En dan zijn er nog studies die proberen aan te tonen dat kaneel werkzame stoffen bevat die de bloeddruk verlagen, de menstruatiecyclus reguleren, antioxiderend werken, en nog meer. Of kaneel nou echt de ‘miracle drug’ is die sommigen ervan willen maken valt te bezien, maar dat de geurige gemalen boomschors uit de tropen meer is dan alleen een smaakmaker staat als een paal boven water.
Bron
1. Lees HIER een artikel uit het vakblad Pharmacognosy Research over de mogelijke (en onmogelijke) werking van kaneel bij bovengenoemde en andere indicaties.
Naar boven
