Vorig jaar kregen meer mensen in Nederland te horen dat ze kanker hadden dan ooit. In 2019 werd de ziekte bij 118.000 mensen vastgesteld, 2.000 mee dan in het jaar ervoor. Dat meldt het Integraal Kankercentrum Nederland ter gelegenheid van Wereld Kanker Dag, 4 februari.
De oorzaak van de stijging zit volgens IKNL vooral in het feit dat de bevolking groeit, en de vergrijzing; oudere mensen hebben een grotere kans op kanker. Maar ook risicofactoren spelen een rol, zoals lifestyle-keuzes en te veel blootstelling aan UV. Dat laatste is er de reden van dat huidkanker de meest voorkomende soort kanker is. Grootste ‘killer’ blijft echter longkanker.
Aan longkanker overlijden in Nederland meer dan 10.000 mensen per jaar, en dat is bijna een kwart van het totaal aantal sterfgevallen wegens kanker, dat in 2018 op 45.500 lag. Wel is het zo dat het aantal nieuwe diagnoses zich lijkt te stabiliseren: in 2019 kregen ongeveer 14.000 mensen te horen dat ze longkanker hebben, en dat is evenveel als in 2018. Daarvan waren er 7.500 man.
Of de cijfers over 2019 een trend inluiden is nog niet bekend, maar het staat vast dat door de jaren heen het aantal rokers gestaag is gedaald. Maar omdat longkanker zich soms pas tientallen jaren later ontwikkelt zijn de effecten van die daling nog niet helemaal zichtbaar.
Beter nieuws is er over darmkanker, de op een na dodelijkste vorm van kanker. Na een flinke stijging van het aantal diagnoses tussen 2013 en 2015 is er een gestage daling ingetreden: in 2019 kregen 13.000 mensen te horen dat ze darmkanker hadden, dat waren en 16.000 in 2015. De daling heeft alles te maken met het in 2014 ingevoerde bevolkingsonderzoek darmkanker. Daarbij worden veel poliepen ontdekt en verwijderd, die anders zouden kunnen doorgroeien tot kanker.
Borstkanker is de op een na meest geconstateerde vorm van kanker, met jaarlijks ongeveer 15.000 nieuwe gevallen. Bij vrouwen is borstkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Bij mannen is dat, na longkanker, prostaatkanker, met ruim 13.000 nieuwe gevallen in 2019. Ook deze ziekte wordt tegenwoordig vroeger opgespoord door middel van de PSA-test, wat te zien is aan dalende sterftecijfers.
Meest opvallend is toch de flinke stijging van het aantal huidkankergevallen, met 19,3 procent van alle diagnoses de koploper over 2019. En daar is dan het basaalcelcarcinoom niet eens in meegenomen: deze vorm van huidkanker komt verreweg het vaakste voor, maar is vrij ongevaarlijk en zaait zich nauwelijks uit. Ongeveer 50.000 mensen worden er per jaar voor behandeld. Iets gevaarlijker dan basaalcelcarcinoom is plaveiselcelcarcinoom, op zich ook een goed behandelbare kanker.
Melanoom –‘moedervlekkanker’- is de gevaarlijkste vorm van huidkanker, en was voordat immuuntherapie op de markt kwam haast altijd dodelijk. In 2019 werden 7.000 mensen met melanoom gediagnosticeerd. Oorzaak van huidkanker is vrijwel altijd overmatige blootstelling aan de zon of de zonnebank.
Nog een opmerkelijk weetje rond huidkanker: nergens in Europa wordt per hoofd van de bevolking huidkanker zo vaak vastgesteld als in Nederland. Dat kan te maken hebben met de Nederlandse screeningpraktijken, maar misschien ook met blootstelling aan de zon. Dat gaat overigens lang niet altijd om zonaanbidders: huidkanker treft vaak ook mensen die veel in de buitenlucht werken, of gewerkt hebben, zoals bouwvakkers en agrariërs.
Klik HIER om de jaarcijfers van het IKNL te bekijken.
Naar boven
