Hoe gezond is een ‘gezond kleurtje’ eigenlijk? Helemaal niet, pleiten steeds meer oncologen wereldwijd. Wie regelmatig even een zonnebankje pakt loopt 16% tot 20% meer kans op melanoom, de gevaarlijkste en dodelijkste vorm van huidkanker. In Nederland en andere landen gaan er steeds meer stemmen op om zonnebanken te verbieden.
Voorzitter Peter Huijgens van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) pleit er ter gelegenheid van Wereld Kanker Dag (4 februari) ook voor dat er een mentaliteitsverandering moet komen. Waarbij een zonverbrand uiterlijk niet langer wordt gezien als een schoonheidsideaal, maar als een gezondheidsrisico. In Nederland kregen 73.000 mensen vorig jaar te horen dat ze een vorm van huidkanker hadden, en dat waren er 2.000 mee dan een jaar eerder.
Van al die huidkankers valt het grootste deel onder de basaalcelcarcinomen; op zich vrij ongevaarlijke, langzaam groeiende en nauwelijks uitzaaiende huidkankers die zich vaak bij mensen vanaf 60 jaar openbaren die gedurende hun leven veel in de buitenlucht zijn geweest. Die ruim 50.000 gevallen worden niet echt als kanker gezien.
De overige 23.000 diagnoses zijn ernstiger, verdeeld over plaveiselcelcarcinoom (16.000) en het gevaarlijke melanoom (7.000). Met name melanoom -moedervlekkanker- zit sterk in de lift: tussen 1990 en 2018 is het aantal diagnoses meer dan verdrievoudigd. Bij uitstek wordt melanoom in verband gebracht met korte, hevige blootstellingen aan UV-straling, door zonnebaden of door de zonnebank.
Recent publiceerde het gezaghebbende British Medical Journal (BMJ) een meta-onderzoek waarin 27 studies naar het gebruik van zonnebanken werden vergeleken. Daar kwam uit naar voren dat er een significant hoger risico op melanoom is. Vooral bij mensen die vaak ‘een zonnebankje pakken’ en bij mensen die er al op jonge leeftijd mee beginnen is er beduidend meer risico. Wie voor zijn of haar 35ste met het gebruik van een zonnebank begint heeft tot wel bijna 40% meer kans op melanoom.
Intussen gaan er wereldwijd stemmen op om zonnebanken te verbieden, of om op zijn minst mensen te wijzen op de mogelijke gevaren ervan. Ook in Nederland, onder meer door IKNL-directeur Peter Huijgens. De regering heeft in 2019 een Zonkrachtactieplan in het leven geroepen. Daarin draait alles vooral om voorlichting over schadelijke UV-straling, zonkracht en het belang van insmeren, bedekkende kleding en uit de zon blijven. Het RIVM onderzoekt of de voorschriften voor zonnebanken, zoals leeftijdsgrenzen, aangepast moeten worden, maar gaat nog niet zo ver als een verbod.
Bronnen
1. Lees HIER het advies van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO.
2. Het Britse vakblad BMJ publiceerde over een studie naar de schadelijke gevolgen van zonnebanken.
Naar boven
