Perirectale hydrogelspacer voorafgaand aan prostaatradiotherapie kan rectale complicaties verminderen

juli 2020 Kliniek in Praktijk Eline Feenstra
An African senior gentleman speaks with his doctor during a routine check-up in the doctors office

Perirectale spacers zijn bedoeld om het risico op rectale toxische effecten geassocieerd met prostaatradiotherapie te verlagen. De klinische resultaten van specifieke perirectale spacers zijn echter beperkt. Een nieuwe studie gepubliceerd in JAMA Network Open heeft gekeken naar de perirectale plaatsing van hydrogelspacers en de klinische resultaten van mannen die radiotherapie kregen voor prostaatkanker.

Deze systematische review includeerde de resultaten van 7 studies met 1.011 prostaatkankerpatiënten die radiotherapie ondergingen. In de studie werden mannen vergeleken die een hydrogelspacer kregen (n=486) versus mannen die geen spacer (controles) kregen voorafgaand aan prostaatradiotherapie (n=525). De primaire resultaten bestonden uit de procedurele resultaten, het percentage van het rectum dat ten minste 70 Gy-straling ontvangt (v70), vroege (≤3 maanden) en late (> 3 maanden) rectale toxische effecten en vroege en late veranderingen in de darmgerelateerde kwaliteit van leven.

Lichte procedurele complicaties

Het slagingspercentage van de plaatsing van de hydrogelspacer bedroeg 97,0% (95%-BI: 94,4%-98,8% [5 onderzoeken]), en de gewogen gemiddelde perirecatale separatie-afstand was 11,2 mm (95%-BI: 10,1-12,3 mm [5 onderzoeken]) . Procedurele complicaties waren licht en kwamen voor bij 0% tot 10% van de patiënten. De hydrogelspacergroep ontving 66% minder v70 rectale bestraling vergeleken met controles (3,5% versus 10,4%; 95%-BI: –10,5% tot –2,5%; p=0,001 [6 studies]).

Het risico op toxische effecten van graad 2 of hoger was vergelijkbaar tussen de groepen in de vroege follow-up (4,5% in de groep met hydrogelspacers versus 4,1% in de controlegroep; risicoverhouding 0,82; 95%-BI: 0,52-1,28; p=0,38) [6 studies]), maar was 77% lager in de hydrogelspacergroep in de late follow-up (1,5% versus 5,7%; risicoverhouding, 0,23; 95%-BI: 0,06-0,99; p=0,05 [4 studies]). Veranderingen in de darmgerelateerde kwaliteit van leven waren vergelijkbaar tussen de groepen in de vroege follow-up (gemiddeld verschil 0,2; 95%-BI: –3,1 tot 3,4; p= 0,92 [2 studies]), maar waren groter in de hydrogelspacergroep in late follow-up (gemiddeld verschil 5,4; 95%-BI: 2,8-8,0; p<0,001 [2 onderzoeken]).

Concluderend kan worden gesteld dat de injectie van een hydrogelspacer gepaard gaat met een acceptabel bijwerkingenprofiel. De hydrogelspacer werd geassocieerd met minder rectale toxische complicaties en een hogere darmgerelateerde kwaliteit van leven bij late follow-up.

Referentie

Miller LE, Efstathiou JA, Bhattacharyya SK et al. Association of the Placement of a Perirectal Hydrogel Spacer With the Clinical Outcomes of Men Receiving Radiotherapy for Prostate Cancer: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Netw Open. 2020 Jun 1;3(6):e208221.