“Alsof ik met terugwerkende kracht gestraft word.” Zo drukt een voormalig kankerpatiënt zijn gevoelens uit, toen hij er niet in slaagde om een overlijdensrisicoverzekering (ORV) af te sluiten. Uit een onderzoek door de Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten NFK blijkt dat het merendeel van de mensen die ooit kanker gehad hebben, die ervaring deelt. Voor 60 procent van hen houden de verzekeraars de deur op slot, soms met ingrijpende gevolgen. Zonder ORV is het vaak onmogelijk om een hypotheek, levensverzekering of persoonlijke lening af te sluiten. Wat de NFK betreft is het belangrijk om de wettelijke haalbaarheid van een ‘schone-lei-beleid’ te onderzoeken, ook wel bekend als het ‘recht om vergeten te worden’.
NFK deed onderzoek onder 316 mensen die kanker hadden of hadden gehad en een ORV probeerden af te sluiten. Zes op de tien mensen lukte het niet om zo’n verzekering af te sluiten. Het merendeel werd door de verzekeraar geweigerd vanwege de diagnose kanker. De NFK vindt dat onaanvaardbaar. Directeur Arja Broenland reageert: “Zo worden mensen de rest van hun leven geconfronteerd met het feit dat ze kanker hebben gehad.” Zij signaleert dat door allerlei medische en farmaceutische ontwikkelingen de overlevingskansen van mensen met kanker in de afgelopen decennia enorm zijn gestegen. “En dat betekent dat de groep mensen die met of na kanker leeft steeds groter wordt en dus dat de groep die onverzekerbaar is, meegroeit.”
In 62 procent van de gevallen zegt de verzekeraar ‘nee’, maar als dat niet zo is vraagt de verzekeraar vaak dat cliënten tijdelijk, of zelfs blijvend, een hogere premie betalen. Dat gaat soms om forse bedragen: één van de respondenten van het NFK-onderzoek meldt dat hij 170 euro moest betalen, terwijl de normale premie nog geen 17 euro bedraagt. Voor een kwart van de ondervraagden waren die toeslagen reden om af te zien van het afsluiten van de ORV. Daarnaast willen verzekeraars ook extra informatie opvragen bij de huisarts van de aanvrager en dat was voor 7 procent van hen ook reden om af te zien van het afsluiten van een ORV.
Zelfs patiënten die al vijf jaar of langer kankervrij leven en dus ‘schoon’ zijn, lukt het vaak niet om een ORV af te sluiten. Een man laat weten al veel langer zonder kanker te leven, maar desondanks nog steeds op barrières te stuiten bij de verzekeraars. “Het is jammer dat je 26 jaar na dato maar geen OVR of aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekering kunt aanvragen. Ik leef al langer na dan voor de kanker.”
De NFK wil nu dat de politiek ingrijpt en bij de wet regelt dat ex-kankerpatiënten aanspraak kunnen maken op het ‘recht om vergeten te worden’, zodat ze met een schone lei kunnen beginnen. Die oproep heeft snel gehoor gevonden in Den Haag. D66-kamerlid Steven van Weyenberg: “Gelukkig genezen steeds meer mensen van kanker. Maar de gevolgen van de ziekte voel je altijd. Het is dan ongelooflijk zuur als je bijvoorbeeld ook nog geen huis kunt kopen omdat je je niet kunt verzekeren. Wij willen dat minister Hoekstra (CDA, Financiën, zie foto) hiermee snel aan de slag gaat. Zo helpen we mensen op weg in de periode na hun ziekte.”
Het Verbond laat weten bereid te zijn om te verkennen of een ‘schone lei-beleid’ voor ex-patiënten die al een aantal jaren genezen zijn verklaard, ook in Nederland kan worden toegepast. In landen als Frankrijk en België is het ‘droit à l’oubli’ al langer bij de wet geregeld. Frankrijk was in 2017 het eerste EU-land waar de ‘schone lei’ werd ingevoerd voor wie tien jaar ziektevrij overleeft. België volgde in april van 2019.
Bron
1. Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten: https://nfk.nl/
Naar boven
