Bacteriën en kankercellen blijken er vaak bijzondere relaties op na te houden. Onderzoekers van het Nederlands Kanker Instituut (NKI) onder leiding van Emile Voest en Lodewyk Wessels hebben 4.000 tumoren geanalyseerd om in kaart te brengen welke bacteriën er in uitzaaiingen leven. Met die kennis hopen zij nieuwe manieren te vinden om kanker te behandelen. De studie van de NKI-wetenschappers is gepubliceerd in wetenschappelijk tijdschrift Cell.
Dat bacteriën een rol spelen in de ontwikkeling maar ook bij de behandeling van kanker is al geruime tijd bekend. De microbiomen van het menselijk lichaam bevatten miljarden micro-organismen. Daarbij gaat het niet alleen om het darm microbioom (de darmflora), maar ook om dat van de huid en andere plekken. Vastgesteld is al dat het microbioom de effectiviteit van immuuntherapie en chemotherapie kan beïnvloeden.
Tumoren blijken er echter ook een eigen microbioom op na te houden. De onderzoekers van het NKI hebben vooral onderzocht welke bacteriën zich in metastasen bevinden, en wat hun effect op de tumor kan zijn. In weefsel van ruim 4000 uitzaaiingen van 26 kankersoorten analyseerden de onderzoekers de code van het aanwezige DNA, zowel menselijk als bacterieel. Ze gebruikten hiervoor klinische informatie en DNA-data verzameld door de Hartwig Medical Foundation.
De onderzoekers ontdekten dat niet alleen uitzaaiingen van darmkanker veel bacteriën bevatten. Het gaat daarbij niet om bacteriën die vanuit de tumoren in de darm meegereisd zijn naar elders in het lichaam. De bacteriën die in een uitzaaiing zitten blijken veeleer sterk samen te hangen met de plek in het lichaam, de omstandigheden daar en het kankertype.
Ook ontdekten ze een verband tussen bacteriën en het effect van therapie. Patiënten met niet-kleincellige longkanker en veel Fusobacterium in hun uitzaaiing, reageerden bijvoorbeeld slechter op immuuntherapie dan lotgenoten zonder die bacterie. Daarnaast werd een verband gezien tussen tumoractiviteit en de variatie in de bacteriële samenstelling.
De auteurs denken dat hun bevindingen de deur openen naar nieuwe vormen van behandelingen, bijvoorbeeld tegen bacteriën die de tumor mogelijk helpen, om op die manier de tumor te verzwakken en kwetsbaar te maken voor immuuntherapie.
Referentie
Naar boven
