Onderzoekers in Nijmegen en Utrecht zoeken ouderen voor test met tbc-vaccin bij corona

april 2020 Corona Willem van Altena
BCG (Bacillus-Calmette-Guerin) vaccine for injection

Het Radboudumc in Nijmegen en UMC Utrecht starten samen een onderzoek naar de effectiviteit van een bijna honderd jaar oud tuberculosevaccin bij ouderen in de strijd tegen het coronavirus. Er worden 1600 ouderen gezocht om mee te doen aan een studie die op 16 april van start is gegaan.

Het coronavirus blijkt vooral bij ouderen voor een ernstig ziekteverloop te zorgen, en een groot deel van de overledenen is ouder dan 60 jaar. Eind maart becijferden onderzoekers in wetenschappelijk magazine The Lancet Infectuous Diseases aan de hand van Chinese gegevens al dat bijna 6% van de 60-plussers aan de ziekte bezwijkt. Van de (volgens de eind maart als correct geldende cijfers, inmiddels zijn die bijgesteld, red.) 44.622 gemelde besmettingen in China, waarvan driekwart in de provincie Hubei, overleden 1023 patiënten, wat neerkomt op 2,29%. Maar als alleen naar 60-plussers wordt gekeken dan overleden er 829 van de 13.909 patiënten (5,96%).

Oxford

Over de hele wereld wordt door tientallen farmaceutische bedrijven en wetenschappelijke instellingen gewerkt aan een vaccin tegen het coronavirus, en de eerste kandidaten worden al op menselijke proefpersonen getest, onder meer in Oxford. De eerste resultaten van die tests worden in het najaar verwacht, en afhankelijk van die resultaten kan er daarna snel een veilig en werkzaam vaccin beschikbaar zijn.

Zo ver is het echter nog lang niet, en daarom wordt er ook onderzocht of andere al bestaande middelen effectief kunnen zijn in het voorkomen van besmettingen, of het beheersen van het ziektebeeld. Deze reeds bestaande middelen zijn al op mensen getest en kunnen in principe zonder tijdrovende testtrajecten ‘off-label’ toegediend worden. Een van de middelen waarnaar al langer wordt gekeken is een vaccin tegen tuberculose, het BCG-vaccin.

Bijna een eeuw oud

Het BCG-vaccin bestaat al bijna een eeuw: het werd in 1921 in Frankrijk ontwikkeld. Het is het meest toegediende vaccin ter wereld. Van het vaccin is al langer bekend dat het niet alleen bescherming geeft tegen tuberculose, maar ook de afweer tegen enkele andere ziekteverwekkers kan verhogen. Of dat ook geldt voor het coronavirus is niet duidelijk, en dat is wat de onderzoekers in Nijmegen en Utrecht nu hopen uit te vinden.

Er is in Nijmegen en Utrecht al sinds half maart een onderzoek gaande naar de werkzaamheid van het BCG-vaccin op het coronavirus, maar dat was aanvankelijk alleen gericht op zorgmedewerkers. Resultaten van dat onderzoek zijn nog niet bekend. Nu worden ouderen ook in het onderzoek betrokken.

Aanmelden

Er worden 1600 proefpersonen gezocht die 60 jaar of ouder moeten zijn. De helft van hen krijgt het BCG-vaccin toegediend, de andere helft krijgt een placebo. Wie meer wil weten of zich aan wil melden kan mailen naar het onderzoeksteam. In principe gaat het wel om mensen die in of nabij Nijmegen of Utrecht wonen. Mensen uit de omgeving van Nijmegen mailen naar: bcgouderen.aig@radboudumc.nl. Mensen uit de buurt van Utrecht mailen naar: CoronaBCG60@umcutrecht.nl.