Het Zorginstituut heeft besloten dat de gen-expressietest Oncotype DX kan worden opgenomen in het basispakket. De test is bedoeld voor vrouwen met bepaalde types borstkanker in een vroeg stadium, om te bepalen of behandeling met chemotherapie zinvol is. De patiënt kan op basis van de testuitslag samen met de arts afwegen om geen chemotherapie in te zetten en daarmee soms ingrijpende bijwerkingen te voorkomen.
Gen-expressietests, zoals Oncotype DX, voorspellen het risico op uitzaaiingen en overlijden. Ze worden gebruikt bij vrouwen met HR+/HER2- borstkanker in een vroeg stadium, waarbij de ziekte nog niet is uitgezaaid. Operatie is normaal gesproken de gebruikelijke behandeling, en vaak wordt die opgevolgd met chemotherapie om uitgroei van nog niet-aantoonbare tumoren te voorkomen. Bij twijfel of deze aanvullende chemotherapie zinvol is, kan een gen-expressietest uitkomst bieden.
Deze test voorspelt op basis van een genenprofiel wat het risico is op het ontwikkelen van uitzaaiingen. Bij een groot risico op uitzaaiingen zal de arts aanvullende chemotherapie adviseren. Als het risico op uitzaaiingen klein is kunnen de arts en patiënt samen beslissen om geen chemotherapie te doen. Dat voorkomt voor patiënten eventuele bijwerkingen op korte en langere termijn.
Het Zorginstituut verduidelijkt in een standpunt of zorg al dan niet tot het basispakket behoort. In het geval van Oncotype DX heeft de fabrikant voldoende aannemelijk gemaakt dat het niet doen van chemotherapie leidt tot gezondheidswinst voor patiënten. Dit omdat bijwerkingen van chemotherapie voorkomen worden, zónder aanzienlijk verlies in overleving. Het Zorginstituut concludeert dat Oncotype DX meerwaarde heeft voor vrouwen boven de 50 met vroeg stadium borstkanker, die ER+/HER2-, N0 (okselklier-negatief) zijn én die volgens de richtlijn op basis van de tumorkenmerken in aanmerking komen voor een genexpressietest.
In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 14.000 vrouwen de diagnose borstkanker. De meesten van hen zijn ouder dan 50 jaar. Ongeveer een kwart van de vrouwen met borstkanker is jonger dan 50 jaar. Het vooruitzicht bij borstkanker wordt steeds beter: bij vrouwen met vroeg-stadium borstkanker is 80 tot 94% nog in leven 10 jaar na de eerste behandeling. Dit komt mede door verbeterde behandelmogelijkheden.
Oncotype DX werd in 2004 in de Verenigde Staten geïntroduceerd. In Nederland werd in 2013 de eerste Oncotype DX-test gedaan in het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam. Andere Nederlandse ziekenhuizen volgden later, maar omdat Oncotype DX (net als het vergelijkbare MammaPrint) niet vergoed werd door de verzekeraar werd de test maar beperkt ingezet. Bij het Ikazia Ziekenhuis is uitgerekend dat Oncotype DX flinke kostenbesparingen met zich kan meebrengen. Zestien vrouwen kregen daar een Oncotype screening, en als zij allemaal chemotherapie zouden krijgen zou dat bijna 270.000 euro kosten. Maar de test wees uit dat slechts 6 vrouwen chemotherapie nodig hadden, en dat leverde een besparing van bijna 170.000 euro op.
Meer informatie
Naar boven
