Editor’s pick van dr. Lotte Heimans, internist-oncoloog, LUMC, Leiden
Virotherapie geldt al langere tijd als veelbelovend bij de behandeling van gliomen. Langzamerhand nadert de techniek de kliniek steeds dichter. Fares en collega’s publiceerden onlangs in Lancet Oncology de resultaten van een klinische fase I-studie waarbij tumorselectief virus met behulp van een cellijn van neurale stamcellen werd toegediend. De behandeling lijkt veilig en biedt perspectieven voor het vervolg.
Glioblastomen en andere hooggradige gliomen zijn progressieve, niet-curabele primaire hersentumoren met een slechte prognose. Behandeling bestaat uit resectie, radiotherapie en chemotherapie. Mogelijkheden worden onderzocht om gebruik te maken van virotherapie. Oncolytische virussen kunnen selectief tumorcellen doden. Algemeen probleem bij oncolytische virotherapie is een beperkte distributie en een snelle klaring, waardoor tumorgroei sneller gaat dan de afbraak door het virus. Als mogelijk oplossing daarvoor geldt een neurale stamcellijn als drager voor de gerichte virussen. In een fase I-studie werden patiënten met hooggradig glioom behandeld met NSC-CRAd-S-pk7. Bij NSC-CRAd-S-pk7 zijn neurale stamcellen (NSC) als celdrager voor conditioneel replicerende adenovirussen (CRAd) die gemodificeerd zijn zodat ze in staat zijn om glioomcellen te lyseren.
STUDIEOPZET
In de open-label fase I-dosisescalatiestudie werden 12 patiënten geïncludeerd met graad III/IV glioom. Na neurochirurgische resectie werd NSC-CRAd-S-pk7 geïnjecteerd in de wand van de ruimte ontstaan na resectie van de tumor. Cohort 1 (n=3) ontving een dosis van 6,25×1010 viruspartikels afgegeven door 5,00×107 NSC’s. Cohort 2 (n=3) kreeg 1,25×1011 viruspartikels door 1,00×108 NSC’s en Cohort 3 (n=6) ten slotte, kreeg 1,875×1011 virale deeltjes toegediend middels 1,5×108 NSC’s. Na 10 tot 14 dagen werd behandeling met temozolomide en radiotherapie opgestart. Primair eindpunt van de studie waren veiligheid en toxiciteit en de maximaal tolerabele dosis met het oog op een toekomstige fase II-studie.
RESULTATEN
Bij 11 van de 12 patiënten was sprake van glioblastoom en bij 1 patiënt van anaplastisch astrocytoom. Mediane follow-up was 11 maanden. De meest voorkomende graad 3 bijwerkingen waren lymfopenie (5/12), hypertensie (5/12), spierzwakte (4/12) en hyponatriëmie (3/12). Een patiënt uit cohort 3 ontwikkelde virale meningitis (graad 3) als gevolg van een onbedoelde injectie van NSC-CRAd-S-pk7 in de laterale ventrikel. Mediane progressievrije overleving was 9,1 maanden (95%BI: 8,5-niet bereikt) en mediane algehele overleving was 18,4 maanden (95%BI: 15,7-niet bereikt).
CONCLUSIE
Deze fase I-studie laat zien dat oncolytische virotherapie middels NSC praktisch realiseerbaar en veilig is. Volgens de onderzoekers rechtvaardigen de immunologische en histopathologische resultaten verder onderzoek in fase II/III-setting.
Referentie
Fares J, Ahmed AU, Ulasov IV, et al. Neural stem cell delivery of an oncolytic adenovirus in newly diagnosed malignant glioma: a first-in-human, phase 1, dose-escalation trial. Lancet Oncol 2021;22:1103-14.
Naar boven
