Het vierde goedgekeurde coronavaccin in Europa is bijna een feit: het beoordelingscomité van de Europese medicijnwaakhond EMA heeft op 11 maart een positief advies gegeven over het COVID-19 vaccin van de Amerikaanse farmaceut Johnson & Johnson. Dat vaccin is ontwikkeld door hun dochterbedrijf Janssen, gevestigd in Leiden. Verwacht wordt dat de EU het advies op zeer korte termijn zal overnemen.
Het Janssen-vaccin is een stuk minder effectief tegen COVID-19 dan de eerder goedgekeurde vaccins van Pfizer/BioNTech, Moderna en AstraZeneca, die alledrie rond de 90% of hoger scoren. Bij de verplichte grote studies met vrijwilligers, waarbij meer dan 44.000 mensen van 18 jaar en ouder ofwel met het vaccin, of met placebo ingeënt werden, is een beschermingsgraad van 67% vastgesteld, gemeten twee weken na enting. Daar staat echter tegenover dat het Janssen-vaccin slechts een keer toegediend hoeft te worden.
Het Janssen-vaccin is ook specifiek uitgetest op mensen van 65 jaar en ouder. Vastgesteld is dat het vaccin bij hen voor 74% effectief is. Daarnaast werden bij ouderen mildere bijwerkingen geconstateerd, of in mindere mate. De meest voorkomende bijwerkingen zijn pijn op de prikplek, hoofdpijn, vermoeidheid, spierpijn en misselijkheid. Deze bijwerkingen zijn meestal niet ernstig en verdwijnen na een aantal dagen.
Het vaccin is niet goedgekeurd voor kinderen. En over de werking bij zwangere vrouwen is ook geen data bekend: zwangere vrouwen waren uitgesloten van de klinische studies.
Na enting blijft het vaccin minstens twee maanden bescherming bieden, er is nog onderzoek gaande om vast te stellen hoe lang de immuniteit aanhoudt. Ook is nog niet voldoende onderzocht hoe effectief het Janssen-vaccin is tegen de meer besmettelijke virusmutaties uit het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Afrika en Brazilië.
Het Janssen-vaccin richt zich op de wijze waarop het virus ons lichaam binnendringt, de zogeheten vector. Omdat vastgesteld is dat die vaak via de ademhaling verloopt hebben de wetenschappers van Janssen in Leiden een bekend verkoudheidsvirus –adenovirus- bewerkt en daar een klein stukje van de genetische code van het coronavirus aan toegevoegd. Op die manier leert ons afweersysteem het coronavirus te herkennen en aan te vallen.
Verwacht wordt dat de eerste doses van het vaccin in de loop van april in Nederland geleverd zullen worden, en dat er in mei grote aantallen mensen met dit vaccin ingeënt zullen kunnen worden. Nederland verwacht in het tweede kwartaal 3 miljoen doses te ontvangen, en dus 3 miljoen mensen te kunnen immuniseren.
Het ministerie van Volksgezondheid streeft ernaar om in mei 2,5 miljoen vaccinaties per week uit te voeren, afhankelijk van of de beloofde en bestelde vaccins van de verschillende fabrikanten ook daadwerkelijk geleverd worden. Het is de bedoeling dat het merendeel van de prikken door de GGD gezet zullen worden op 140 speciale priklocaties. Daarnaast komen er ook speciale ‘prikweekenden’ waarbij naar schatting 750.000 mensen per week gevaccineerd zullen kunnen worden. Die prikweekenden moeten plaatsvinden op grote evenementlocaties, mensen worden uitgenodigd al naar gelang de doelgroep en leeftijdsgroep waarin zij zich bevinden. Het RIVM stelt dat, als alles goed gaat met de leveringen, in juli iedereen die dat wil gevaccineerd kan zijn.
Naar boven
