Prostaatkanker is de meest voorkomende kanker bij Nederlandse mannen. Ieder jaar krijgen ongeveer 12.000 mannen in Nederland deze diagnose. Het vakblad European Urology Focus presenteerde onlangs een overzicht met de stand van zaken rond deze ziekte. Dit overzicht focuste voornamelijk op het verband tussen prostaatkanker en leefstijl.
Voor het artikel werden studies bekeken die tussen 2007 en 2017 zijn gepubliceerd. Allemaal gingen ze over de relatie tussen het risico op prostaatkanker, en sport, roken en seks.
Roken is bij veel kankers een van de grote boosdoeners, maar de relatie tussen tabakgebruik en het risico op prostaatkanker is nooit eenduidig vastgesteld. Wel zijn er indicaties dat roken de respons op kankerbehandelingen vermindert, tot wel tien jaar nadat iemand met roken is gestopt. Een Amerikaanse studie suggereert dat bij niet-Afro-Amerikaanse mensen prostaatkanker agressiever is bij rokers dan bij niet-rokers.
Mannen die roken hebben PSA-waarden die tot wel 12% lager liggen dan bij niet-rokers, en dat leidt tot agressievere tumoren die vaak ook nog eens later ontdekt worden. Tabak lijkt ook op de tumor in te werken door methylering van de genen (en dus hun expressie), de oxygenatie van de tumor en de activiteit van de androgene receptoren te wijzigen, of door weefselinflammatie te verhogen.
Wie vaak seks heeft (solo of met een partner, dat maakt niet uit) lijkt daarmee het risico op prostaatkanker omlaag te brengen. Een studie toont aan dat mannen die meer dan 20 seksuele partners hebben gehad minder kans op de ziekte lopen. Mogelijkerwijs is het vaker ejaculeren de reden, en biedt dat een soort van bescherming. Er is ook onderzoek geweest naar het effect van seksuele geaardheid, vasectomie en soa’s op het al of niet krijgen van prostaatkanker, maar daar kwamen geen eensluidende conclusies uit.
Een zaadlozing vermindert het aantal intraluminale prostaatkristalloïden, waarvan bekend is dat ze een verhoogd risico van prostaatkanker inhouden. Maar er zijn ook studies die de heilzame werking van seks in de psychologische sfeer zoeken. Afname van psychologische druk en een verminderde activering van het sympathisch centraal zenuwstelsel zorgt voor een verminderde stimulatie van de deling van epitheliale prostaatcellen.
Sporten en bewegen is gezond, en dat lijkt ook te gelden voor het prostaatkankerrisico. Meerdere studies laten zien dat sport een positieve invloed heeft op de ontwikkeling van de tumor en op het al of niet aanslaan van behandelingen. Er lijkt zelfs een preventief effect van sport uit te gaan: mannen tussen de 20 en 65 jaar die veel sporten verlagen daarmee de kans op prostaatkanker.
Sport vermindert adipositas, een risicofactor voor inflammatie. Sport stimuleert de immunitaire respons, vermindert de oxidatieve stress, alsook de circulerende waarden van testosteron en van IGF (insulin-like growth factor) en vermindert eveneens de groei van tumorcellen.
Lees HIER de volledige studie uit 2017 die het verband aantoont tussen prostaatkanker en roken, sporten en seks.
Lees HIER wat het ministerie van Volksgezondheid over prostaatkanker meldt.
Naar boven
