Samenvatting
Met de recente ontwikkelingen in moleculaire technieken is er de afgelopen decennia een enorme vooruitgang geboekt op het gebied van prostaatkankerdiagnostiek. De lage specificiteit van prostaatspecifiek antigeen (PSA) voor de diagnose prostaatkanker leidt tot onnodige biopten, overdetectie én overbehandeling van mogelijk indolente, niet-significante tumoren. Daarnaast is serum-PSA bij gemetastaseerde prostaatkankerpatiënten vaak ontoereikend voor het bepalen van het effect van de behandeling.
Veelbelovende, momenteel commercieel verkrijgbare, diagnostische markers zijn de PHI-test, de 4K-score, de PCA3-test, MiPS (combinatietest gebruikmakend van PCA3, TMPRSS2-ERG en serum-PSA) en de SelectMDx-test (risicocalculator gebruikmakend van HOXC6, DLX1 en serum-PSA). Tevens zijn er meerdere genetische weefseltesten (ConfirmMDx, Decipher, Oncotype DX, Prolaris) op de markt die een handvat kunnen bieden om ziekteprogressie te kunnen voorspellen en aldus bij te dragen aan de therapiekeuze.
Markers die voorspellend zijn voor therapierespons of het effect van de therapie kunnen voorspellen zijn nog in een onderzoeksfase. De enige commerciële test die hiervoor momenteel beschikbaar is, is de Cell-Search-test, die circulerende tumorcellen in het bloed detecteert.
In dit overzichtsartikel schetsen we een beeld van de huidige diagnostische, prognostische, voorspellende en surrogaateindpuntbiomarkers voor prostaatkanker die momenteel klinisch toepasbaar zijn.
(NED TIJDSCHR ONCOL 2016;13:164–70)
