Kunnen tumoren zonder behandeling stoppen met groeien of zelfs krimpen? Het wellicht enigszins verrassende antwoord op die vraag is: ja. Canadese onderzoekers, die bekeken hoe de respons was op placebo in 45 studies rond kankergeneesmiddelen bij gevorderde solide kankers stelden vast dat er in 1% van de gevallen sprake was van een partiële respons, ondanks dat de patiënten in kwestie geen medicijn tegen hun kanker ontvingen. Het onderzoek¹ werd onlangs online gepubliceerd in eClinicalMedicine.
Maar, stelt hoofdonderzoeker dr. Bishal Gyawali: “Zonder behandeling is de kans op complete respons vrijwel nul, daar kun je dus niet op vertrouwen. Het is bijna een wonder. Hopelijk zullen deze gegevens onze patiënten overtuigen om de kankertherapie niet op te geven.”
De zorg van Gyawali is niet ongegrond. Een enquête² die in 2018 in de Verenigde Staten werd uitgevoerd in opdracht van de American Society of Clinical Oncology (ASCO) liet zien dat 40% van de Amerikanen geloofde dat kanker volledig kan genezen met alternatieve behandelingen alleen. Om deze mensen van feiten te voorzien besloten Gyawali en zijn collega’s om te onderzoeken hoe vaak het voorkomt dat gevorderde solide kankers spontane regressie vertonen.
Voor hun analyse werden 45 gerandomiseerde placebogecontroleerde klinische studies bestudeerd van oncolytica bij de behandeling van gevorderde kankers. Het ging daarbij om recente studies uit de jaren 2015 – 2021, en in totaal waren 5.684 proefpersonen bij de studies betrokken.
Onder een placebobehandeling werd ofwel een monotherapie verstaan, of beste ondersteunende zorg. Er is niet gekeken naar het gebruik van placebo als onderdeel van een combinatietherapie. Van de 4760 patiënten die evalueerbaar waren voor een objectief responspercentage in de placebo-arm, behaalden er 94 (1,97%) een objectieve respons. Een gepoolde analyse toonde een objectief responspercentage van 1%. Van de 3808 patiënten die konden worden geëvalueerd voor partiële of complete responsen, bereikten er slechts vier (0,1%) een complete respons. Het gepoolde complete responspercentage was 0%. Bovendien bereikte iets meer dan 2% van de patiënten die placebo kregen (83 van de 3808) een partiële respons, met een gepoold partieel responspercentage van 1% in alle studies.
Gyawali en collega’s zien in deze cijfers de bevestiging van hun mening dat het niet verstandig is om een gevorderde tumor niet te behandelen, of te kiezen voor onbewezen alternatieve therapieën. “Dit betekent dus dat we onze patiënten met absolute zekerheid kunnen meedelen dat de kans op respons zonder behandeling waarschijnlijk 1% is, en niet meer dan 2%, zelfs in het meest optimistische scenario,” stellen de auteurs.
Alleen bij prostaatkanker en sarcoom zijn de cijfers iets gunstiger, met respectievelijke responspercentages van 7% en 4%. Wat prostaatkanker betreft zou dat kunnen komen door het therapeutisch effect van prednison of door het voortdurende gebruik van androgeenblokkade buiten het kader van de studie. Het mechanisme achter de 4% respons op placebo bij sarcoom is echter nog niet duidelijk.
Toch concluderen de Canadese onderzoekers dat patiënten geen volledige regressie van hun kanker mogen verwachten als ze zich niet laten behandelen.
Referenties
Naar boven
