Kunstmatige intelligentie, lerende algoritmes, augmented reality… geavanceerde ICT-technologie rukt steeds meer op in ziekenhuizen en operatiekamers. Met behulp van augmented reality is onlangs in Erasmus MC een longtumor verwijderd in een robot-geassisteerde operatie. De augmented reality projecteert virtuele beelden van de tumor, bloedvaten en luchtwegen over de long.
In 2020 voltrok zich een revolutie in de complexe longkankerchirurgie. Dankzij virtual reality (VR) lukte het om de anatomie van de long uitgebreid in kaart te brengen. De chirurg zet een VR-bril op en ziet voorafgaand aan de operatie exact waar in een longkwab de tumor zich bevindt. Augmented reality gaat zelfs nog een stap verder. Daarmee worden virtuele beelden van de long tijdens de operatie over de long geprojecteerd. Zo ziet de chirurg live waar bloedvaten en luchtwegen lopen en waar de tumor zit. Dat is niet altijd zichtbaar met het blote oog en voor een chirurg gaat het om belangrijke informatie om de juiste route naar de tumor te bepalen. De Rotterdamse longchirurgen zijn de eersten ter wereld die augmented reality gebruiken voor een longoperatie.
De chirurgen gebruikten augmented reality bij twee robot-geassisteerde operaties. Tijdens deze operatie staat de chirurg niet aan de operatietafel, maar zit hij of zij achter een bedieningspaneel van een operatierobot. Met joysticks bedient de chirurg operatie-instrumenten die via kleine gaatjes in het lichaam van de patiënt zijn ingebracht. Op het scherm ziet de operateur wat hij of zij doet via een camera in de patiënt. Met augmented reality kunnen over die beelden de virtuele beelden van de long gelegd worden.
De eerste twee patiënten die met augmented reality zijn geopereerd maken het goed. Het chirurgisch team is enthousiast. Nu moeten we de techniek verder gevalideerd worden en moet het gebruiksgemak omhoog, zodat het laagdrempeliger toegepast kan worden in eventueel klinisch onderzoek.
Het team in Rotterdam verwacht dat door augmented reality operaties sneller zullen gaan en patiënten minder vaak complicaties zoals bloedingen zullen hebben. Ook is de verwachting dat beginnende chirurgen sneller leren door de techniek al vroeg in de opleiding toe te passen.
De augmented reality longkankeroperatie in het Erasmus MC werd uitgevoerd dankzij een samenwerking met de bedrijven MedicalVR en Orsi Innotech (in partnerschap met NVIDIA). Toepassing van augmented reality was mogelijk dankzij een recent project waarin Sadeghi patiëntspecifieke virtuele en vervormbare longmodellen ontwikkelde, in samenwerking met MedicalVR. Dit bouwt voort op augmented-reality technologie die is ontwikkeld door het bedrijf Orsi Innotech in samenwerking met NVIDIA.
Bron