Special

MELANOOM

Adjuvant pembrolizumab reduceert risico op metastasen op afstand bij patiënten met gereseceerd stadium IIB/C melanoom

Eerder gerapporteerde resultaten van de fase III-studie KEYNOTE-716 lieten zien dat adjuvant pembrolizumab in vergelijking met placebo de ziektevrije overleving (‘recurrence-free’ survival, RFS) verbetert bij patiënten met gereseceerd stadium IIB/C melanoom. Actuele resultaten uit deze studie laten zien dat adjuvant pembrolizumab eveneens de overleving zonder metastasen op afstand (distant metastasis-free survival, DMFS) verbetert, met onverminderde afname van het risico op recidief. Tijdens ASCO presenteerde prof. dr. Georgina Long (Melanoma Institute of Australia, Universiteit van Sydney, Australië) de resultaten van deze derde interim-analyse van de KEYNOTE-716-studie.¹

OVARIUMCARCINOOM

Significante PFS-verbetering bij eerstelijns onderhoudsbehandeling met rucaparib bij gevorderd ovariumcarcinoom

In de fase III-studie ATHENA werd de PARP-remmer rucaparib beoordeeld als eerstelijns onderhoudsbehandeling in een brede patiëntenpopulatie. Monotherapie met rucaparib bleek effectief te zijn met een significant voordeel ten opzichte van placebo in zowel de intention-to-treat en homologe recombinatiedeficiëntie (HRD)-populaties, als in de niet-geneste subgroep van patiënten zonder bekende HRD. Tijdens ASCO 2022 werden door prof. dr. Bradley Monk (University of Arizona College of Medicine, Creighton University School of Medicine, Phoenix, Verenigde Staten) de resultaten gepresenteerd van de ATHENA-MONO vergelijking van rucaparib met placebo.¹

DIVERSE TYPEN TUMOREN

In dit artikel worden de hoogtepunten over diverse type tumoren van de jaarlijkse meeting van de American Society of Clinical Oncology (ASCO) 2022 besproken.

• Nimotuzumab verbetert algehele overleving significant bij KRAS-wildtype gevorderd pancreascarcinoom
• Hoge dosis ifosfamide effectiever dan topotecan-cyclofosfamide bij behandeling recidief/refractair Ewing-sarcoom
• Docetaxel als radiosensibilisator bij patiënten met hoofd-halskanker die niet voor cisplatine in aanmerking komen

DE HORIZONSCAN GENEESMIDDELEN ALS ‘EARLY AWARENESS’-TOOL VOOR AANKOMENDE MIDDELEN, WAAR SNELLER OP INGESPEELD ZOU MOETEN WORDEN

Voordat een nieuw geregistreerd geneesmiddel in Nederland daadwerkelijk toegankelijk is voor de patiënt, dient nog een aantal stappen te worden genomen. In een redactionele serie van artikelen besteedt het Nederlands Tijdschrift voor Oncologie aandacht aan dit proces door in gesprek te gaan met diverse partijen uit de zorg, overheidsinstanties en de politiek. In dit artikel spreken we met Niels Speksnijder (Zorginstituut Nederland) over de Horizonscan Geneesmiddelen en met Wim de Haart (Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen) over hoe het hierboven beschreven proces in Nederland kan worden geoptimaliseerd.

NIEUWE MOGELIJKHEDEN MET ADJUVANTE IMMUUNTHERAPIE BIJ VROEG-STADIUM NSCLC

De behandeling van vroeg-stadium niet-kleincellig longcarcinoom is in beweging. Zo bleek recentelijk uit de gerandomiseerde fase III-studie IMpower010 dat adjuvante behandeling met atezolizumab versus beste ondersteunende zorg geassocieerd was met een significant betere ziektevrije overleving bij patiënten met stadium II/IIIA niet-kleincellig longcarcinoom na eerdere behandeling met volledige resectie en adjuvante chemotherapie. Deze adjuvante immuuntherapie ging bovendien gepaard met een goed te managen bijwerkingenprofiel en bleek met name werkzaam bij patiënten met een hogere PD-L1-expressie in de tumor.

DE WAARDE VAN EEN DIEPE EN SNELLE PSA-DALING NA APALUTAMIDE PLUS ADT BIJ GEMETASTASEERD HSPC

Het behandellandschap van gemetastaseerd hormoongevoelig prostaatcarcinoom (‘metastatic hormone-sensitive prostate cancer’, mHSPC) is de afgelopen jaren drastisch veranderd.1 Het gebruik van alleen androgeendeprivatietherapie (ADT) wordt niet meer aanbevolen voor patiënten met mHSPC; de internationale richtlijnen adviseren de toevoeging van abirateronacetaat, apalutamide, enzalutamide of docetaxel aan ADT als de nieuwe behandelstandaard, mits de patiënt fit genoeg is voor een dergelijk regime. Voor patiënten met laagvolume mHSPC wordt op dit moment radiotherapie van de primaire tumor gecombineerd met ADT aanbevolen.^2,3 Om de ziekteontwikkeling te evalueren en overleving te voorspellen wordt in de klinische praktijk vaak prostaatspecifiek antigeen (PSA) in het bloed gemonitord. Recentelijk zijn echter ook andere parameters, zoals nadir PSA-concentratie, de tijd tot aan het bereiken van deze nadir of specifieke PSA-waardes na starten van de behandeling, geïdentificeerd als prognostische factoren voor de oncologische uitkomsten na behandeling.^4–7

BIOMARKERS VOOR ADJUVANTE BEHANDELING BIJ VROEGE BORSTKANKER

De in mei 2022 gepubliceerde herziene ASCO-richtlijn bevat aanbevelingen voor de toepassing van biomarkers voor de adjuvante behandeling van borstkanker in een vroeg stadium.¹ De richtlijn bidt handvatten voor het gebruik van al eerder goedgekeurde genoomtests en aanbevelingen voor het gebruik van nieuwe biomarkers als leidraad voor endocriene behandeling en chemotherapie bij vrouwen met ER-positieve, HER2-negatieve tumoren en bij vrouwen met HER2-positieve of triple-negatieve borstkanker (TNBC). In afgelopen maanden is van verschillende nieuwe systemische behandelingen, waaronder olaparib en pembrolizumab, aangetoond dat vrouwen in een vroeg stadium van borstkanker hier baat bij kunnen hebben. Het gebruik van dergelijke middelen komt in deze herziene richtlijn overigens niet aan de orde.