Wat is een hypofysetumor?
Wanneer er ongeremde celdeling plaatsvindt in de hypofyse, dan wordt er gesproken over een hypofysetumor. Deze tumoren zijn bijna altijd goedaardig, maar kunnen toch tot grote problemen leiden. De tumoren kunnen namelijk op belangrijke gebieden drukken die daardoor niet meer goed kunnen functioneren.
De hypofyse is een klier in de hersenen die hormonen produceert. Deze klier bestaat uit 2 delen: de voorkwab (adenohypofyse) en de achterkwab (neurohypofyse). Hier worden onder andere hormonen geproduceerd die betrokken zijn bij de groei, productie van borstvoeding en de water- en zouthuishouding. Ook worden er hormonen geproduceerd die de hormoonvorming in andere organen en klieren kunnen beïnvloeden.
Er zijn twee soorten hypofysetumoren te onderscheiden; de niet-functionerende tumor en een functionerende tumor. Het verschil hiertussen is dat een niet-functionerende tumor geen hormonen produceert en de andere wel.
De meeste patiënten met een hypofysetumor hebben een niet-functionerende tumor. Zij kunnen de onderstaande klachten hebben:
Patiënten met een functionerende hypofysetumor, hebben last van klachten die zijn gerelateerd aan de functie van de hormonen die overtollig worden geproduceerd.
Er is geen directe oorzaak voor het ontwikkelen van een hypofysetumor. Ook zijn er geen risicofactoren bekend die de kans op een hypofysetumor vergroten.
Patiënten met het MEN1 syndroom hebben een verhoogde kans op een groot aantal tumoren, waaronder een tumor in de hypofyse.
Mocht de huisarts vermoeden dat de patiënt problemen met de hypofyse heeft, zal hij bloed- en urineonderzoek laten uitvoeren. Ook zal hij mogelijke zichtproblemen van de patiënt onderzoeken. Als de vermoedens van de huisarts tijdens deze onderzoeken worden bevestigd, zal hij de patiënt doorverwijzen naar een endocrinoloog. Dit is een specialist op het gebied van de hormoonhuishouding. Ook zal hij beeldvormend onderzoek, bijvoorbeeld een MRI-scan, van de hersenen laten uitvoeren. Mocht de patiënt problemen hebben met het zicht, kan een aanvullend oogonderzoek nodig zijn.
Wanneer alle onderzoeken zijn afgerond en alle kenmerken van de tumor zijn vastgesteld, stelt een team van specialisten een behandelplan op. In het geval van een hypofysetumor zijn er bestralingen, een operatie of een behandeling met medicatie mogelijk. De keuze van de behandeling af van het soort en de grootte van de tumor. In veel van de gevallen is er echter geen behandeling van de tumor nodig.
Bij een behandeling zijn er 2 soorten medicijnen mogelijk. De eerste is een primair medicamenteuze behandeling, gericht op het verkleinen van de tumor. De andere behandeling is substitutietherapie. Deze behandeling vangt het tekort aan hormonen op en is daarom alleen gericht op het behandelen van de symptomen, niet de tumor zelf.
De specialist zal in diverse situaties bestralingen aanraden. Dit kan zijn wanneer een behandeling met medicijnen niet het gewenste resultaat levert. Het kan ook zijn dat een operatie een te groot risico met zich meebrengt. Wanneer de tumor teruggroeit ondanks eerdere behandelingen, wordt ook radiotherapie aangeraden.