Combinatie-immuuntherapie voorafgaand aan operatie veilig en effectief bij mond- en keelkanker

februari 2022 Oncotrials Dominique Vrouwenvelder
women with thyroid gland problem on the blue background

Uit een studie van het Nederlands Kanker Instituut blijkt dat immuuntherapie voorafgaand aan een operatie voor vergevorderde mond- en keelkanker veilig en effectief is om terugkeer van de ziekte te voorkomen. Deze studie, onder leiding van hoofd-hals chirurg Lotje Zuur, werd in december gepubliceerd in Nature Communication.

Chirurgie voor vergevorderd mond- en keelkanker resulteert in een 5-jaars overleving van slechts 30-50%. Bovendien ondervindt het merendeel van de chirurgisch behandelde patiënten problemen op gebieden als slikken en spreken. Daarnaast worden ook esthetische ongemakken vaak gerapporteerd. Deze slechte resultaten benadrukken de behoefte aan behandelingsopties die de overleving verbeteren of de huidige ‘standard of care’ (SOC) minder ingrijpend maken.

In IMCISION, een niet-gerandomiseerde fase Ib/IIa-studie, werden 32 patiënten met vergevorderd mond- of keelkanker behandeld met 2 doses immuuntherapie met checkpointremmers (‘immune checkpoint blockade’, ICB) met enkel nivolumab (MONO) of nivolumab plus een enkele dosis ipilimumab (COMBO) voorafgaand aan chirurgie.

Onderzoeksleider Prof. dr. Lotje Zuur zegt hierover: “Op het moment van hun diagnose weten we dat bij ongeveer de helft van deze patiënten de kanker na behandeling zal terugkomen. Door nog voor de operatie immunotherapie te geven, hoopten we die kans te verkleinen.”

Duurzame respons

Primaire eindpunten van deze studie waren de haalbaarheid om uiterlijk in week 6 te opereren (fase Ib) en primaire tumorpathologische respons (fase IIa). Chirurgie werd niet uitgesteld of opgeschort voor enige patiënt in fase Ib. Zodoende voldeed deze studie aan het primaire eindpunt. Immuungerelateerde bijwerkingen van graad 3-4 werden gezien bij 33% van de MONO- en 38% van de COMBO-patiënten.

Pathologische respons, gedefinieerd als de verandering in het percentage levensvatbare tumorcellen in de primaire tumor vanaf de biopsie op de baseline tot de resectie tijdens de behandeling, werd gezien in 17/20 fase IIa-patiënten en 29/32 totale onderzoekspatiënten (6/6 MONO, 23/26 COMBO).

De onderzoekers constateerden een aanzienlijke pathologische respons (‘major pathological response’, MPR: 90-100% respons) bij 35% van de patiënten na COMBO ICB, zowel in fase IIa (6/17) als in de gehele studie (8/23), waarmee de primaire eindpuntdrempel van 10% van fase IIa werd gehaald. Het MPR-percentage van MONO was 17% (1/6).

Geen van de MPR-patiënten ontwikkelde een recidief HSNCC gedurende postchirurgische follow-up van mediaan 24,0 maanden. Bij sommige patiënten in de studie verdween de kanker zelfs helemaal door de behandeling met ICB. Zuur: “Enkele patiënten hebben er toen zelf voor gekozen geen chirurgie te ondergaan. Deze patiënten zijn tot op heden nog steeds kankervrij. Het zou dus misschien zo kunnen zijn dat in goed geselecteerde patiënten immuuntherapie zou kunnen leiden tot duurzame genezing zonder dat uitgebreide en mutilerende chirurgie nodig is.”

Conclusie

Deze onderzoeksgegevens wijzen erop dat neoadjuvante COMBO ICB bij HNSCC veilig en bemoedigend qua werkzaamheid is.

Referentie

Vos JL, Elbers JBW, Krijgsman O, et al. Neoadjuvant immunotherapy with nivolumab and ipilimumab induces major pathological responses in patients with head and neck squamous cell carcinoma. Nat Commun. 2021 Dec 22;12(1):7348.