prof. dr. M.M. van den Heuvel-Eibrink

Incidentie en overleving van niertumoren bij kinderen in Nederland in de periode 1990–2014

Dit is een journalscan van het artikel “Incidence and survival of paediatric renal tumours in the Netherlands between 1990 and 2014” met commentaar voor de Nederlandse klinische praktijk.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2023;20:258–9)

Lees verder

Een verhoogde mutatie-gerelateerde leeftijd in bloed van kinderen die zijn behandeld voor kanker draagt bij aan therapie-gerelateerde myeloïde maligniteiten

SAMENVATTING

Chemotherapie is de meest gebruikte behandeling voor kanker en heeft geleid tot genezing van een stijgend aantal patiënten.¹ Chemotherapie werkt onder andere door het DNA van kwaadaardige cellen te beschadigen, maar de effecten op het DNA van gezonde weefsels zijn minder goed gekarakteriseerd.² Daarnaast zou mutagenese als gevolg van blootstelling aan chemotherapie ten grondslag kunnen liggen aan het ontstaan van therapie-gerelateerde myeloïde neoplasmata (t-MN), die vaak gepaard gaan met specifieke genetische afwijkingen.³ Het mechanisme van het ontstaan van deze t-MN bij kinderen is tot nu toe onvoldoende bestudeerd. In de hier beschreven studie worden de mutagene consequenties van chemotherapie in normale hematopoëtische stam- en progenitorcellen (HSPC’s) verkregen van kinderen na kankerbehandeling onderzocht door middel van genoom-‘sequencing’.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2023;20:91–2)

Lees verder

Innovatie door centralisatie voor niertumoren op de kinderleeftijd

SAMENVATTING

Niertumoren representeren 5–6% van alle kankertypen op de kinderleeftijd. De meest voorkomende vorm (85%) betreft nefroblastoom (Wilms-tumor). Zeldzamere tumortypen betreffen onder andere het ‘clear cell’-sarcoom van de nier (CCSK), congenitaal mesoblastisch nefroom (CMN), niercelcarcinoom (RCC) en maligne rhabdoïde tumoren van de nier (MRTK). Nierkanker bij kinderen is reeds lange tijd goed te genezen, maar er zijn subtypen waarbij de overlevingskansen nog steeds zeer slecht zijn. Het ontwikkelen van moleculair gedreven translationeel onderzoek alsmede radiologische, radiotherapeutische en chirurgische innovatie is nodig om de overleving verder te verbeteren. Andere uitdagingen bestaan uit het op non-invasieve wijze discrimineren van tumorsubtypen bij diagnose, het opsporen van kinderen die op basis van hun genetische aanleg een grote kans hebben een niertumor te ontwikkelen en het ontwikkelen van op moleculaire eigenschappen gerichte nieuwe therapie. Tevens wordt reeds gewerkt aan het verminderen van intensieve therapie voor gunstige subtypen, teneinde vroege- en langetermijnschade zo veel mogelijk te beperken.

Nationale centralisatie van expertisezorg voor kinderen met nierkanker, door multidisciplinaire geïntegreerde teams, en de opzet van translationeel wetenschappelijk onderzoek, is sinds november 2014 gerealiseerd in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie in Utrecht. Dit heeft mede dankzij inbedding in internationale samenwerking de innovatie mogelijk gemaakt die de (kwaliteit van) overleving van kinderen met nierkanker wereldwijd verder zal doen verbeteren.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2020;17:175-84)

Lees verder

Advies voor behandeling van volwassenen met een Wilms-tumor

Samenvatting

Wilms-tumor (WT) is de meest voorkomende niertumor op kinderleeftijd. Bij kinderen heeft een internationaal gestandaardiseerde behandeling de afgelopen decennia geleid tot zeer goede overlevingskansen. Op volwassen leeftijd is WT echter uiterst zeldzaam, waardoor er tot voor kort geen standaard behandelrichtlijnen beschikbaar waren. Dit heeft in het verleden vaak geleid tot vertraging in het starten van adequate postoperatieve therapie. Overlevingskansen waren dan ook aanzienlijk slechter dan bij kinderen. Om deze reden werd in 2010 een internationale consensus voor WT bij volwassenen opgesteld. Hierin staan aanbevelingen voor diagnostiek, stagering en behandeling van volwassenen met WT. De verwachting is dat deze gestandaardiseerde behandeladviezen zullen bijdragen aan betere overlevingskansen, naast internationale gegevensregistratie en samenwerking. In dit artikel staat een overzicht van deze behandeladviezen, met als doel het herkennen en behandelen van WT bij volwassenen te vergemakkelijken.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2017;14:3–12)

Lees verder