dr. N. Elbert

“Online adaptieve radiotherapie is géén nieuw geneesmiddel”

Dr. Martijn Intven, radiotherapeut-oncoloog aan het UMC Utrecht, werd dit jaar benoemd tot hoogleraar beeldgestuurde radiotherapie. In zijn inaugurele rede, met de titel ‘We gaan het zien!’, reflecteert hij op de evolutie van radiotherapie en introduceerde een baanbrekende techniek: online adaptieve radiotherapie. Intven benadrukt dat de succesvolle toepassing van deze innovatieve aanpak vraagt om fundamentele veranderingen in de klinische praktijk, en hij doet een krachtige oproep aan radiotherapeuten, medische professionals en beleidsmakers om samen te werken aan de integratie ervan.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2024;21:139–41)

VEELBELOVENDE RESULTATEN VAN IMMUUNTHERAPIE VOORAFGAAND AAN OPERATIE BIJ RESECTABEL MELANOOM

De standaardzorg voor patiënten met een resectabel melanoom in macroscopisch stadium III bestaat uit chirurgie, eventueel gevolgd door adjuvante systemische therapie. Een aanzienlijk deel van de patiënten ontwikkelt echter binnen enkele jaren na de operatie een recidief. Bovendien biedt adjuvante immuuntherapie geen duidelijk voordeel in algehele overleving, ondanks langdurige follow-up. Mogelijk is immuuntherapie voorafgaand aan de operatie effectiever dan erna. Dit werd nader onderzocht in de gerandomiseerde fase III-studie NADINA.

ONDERHOUDSBEHANDELING MET PARP-REMMER BIJ NIEUW GEDIAGNOSTICEERD VERGEVORDERD OVARIUMCARCINOOM

Patiënten met een nieuw gediagnosticeerd gevorderd ovariumcarcinoom worden in opzet curatief behandeld met cytoreductieve chirurgie en platina-bevattende chemotherapie. ^1,2 Desondanks ontwikkelt circa 70% van hen binnen 3 jaar een recidief.¹ In de afgelopen jaren is het behandelarsenaal uitgebreid met remmers van het enzym poly-ADP-ribose-polymerase (PARP), zoals olaparib en niraparib. Onderhoudsbehandeling met een PARP-remmer na eerstelijnschemotherapie is uitgebreid onderzocht in de fase III-studies SOLO1, PAOLA-1 en PRIMA.^3–5 Onlangs zijn hiervan de langetermijnresultaten gepubliceerd.^6–8

“Uitdagingen in de urologische zorg vragen om gedurfde keuzes en een groot hart”

De urologische zorg in Nederland staat onder druk. Er komen steeds meer patiënten met aandoeningen van blaas, prostaat en urinewegen door de vergrijzing. En dat botst met de personeelskrapte en de arbeidsparticipatie van urologen, die juist minder willen gaan werken. Volgens Joost Boormans, een eigentijdse uroloog in het Erasmus MC, vraagt dit om gedurfde keuzes en een groot hart. “Herwaardeer de generalist, vervang marktwerking door samenwerking en houd als dokter vaker de handen op de rug.”

(NED TIJDSCHR ONCOL 2024;21:98–9)

Nederlandse Kanker Agenda: “Samen voor een beter leven vóór, met en na kanker”

In november 2023 is de Nederlandse Kanker Agenda (NKA) gelanceerd. Deze levende agenda bestaat uit 20 ambitieuze doelen om de impact van kanker op de samenleving te verminderen, met als einddatum 2032. De NKA is samengesteld en wordt uitgevoerd door het Nederlands Kanker Collectief (NKC). Carla van Laer, programmamanager van het NKC, vertelt over de totstandkoming, het doel en de inhoud van de NKA. “Samen voor een beter leven vóór, met en na kanker.”

(NED TIJDSCHR ONCOL 2023;21:4–5)

“Krachtige valorisatie van fundamentele wetenschap kan niet zonder stabiele geldstroom”

Basale inzichten over kanker zo efficiënt mogelijk vertalen naar betere en meer betaalbare zorg, dat is de ambitie van Oncode Institute. Sinds oktober 2023 zwaait hoogleraar experimentele oncologie en radiobiologie Jan Paul Medema er de scepter. Zijn belangrijkste doel: krachtige valorisatie van fundamentele wetenschap. “Maar dat kan niet zonder stabiele geldstroom.”

(NED TIJDSCHR ONCOL 2024;21:6–7)

“Genetische zorg in Nederland niet voor iedere patiënt met kanker even toegankelijk”

Kanker kan iedereen treffen. Desondanks ziet klinisch geneticus Margreet Ausems, UMC Utrecht, vaak dezelfde groep patiënten in haar spreekkamer: wit en hoog opgeleid. Patiënten met een migratieachtergrond of zonder vervolgopleiding ziet ze amper. “Kennelijk is genetische zorg in Nederland niet voor iedere patiënt met kanker even toegankelijk. Dat raakt mij.”

Sinds juli 2021 is Ausems hoogleraar klinische oncogenetica. Mede door corona sprak ze pas in april van dit jaar haar inaugurele rede uit.¹ Met haar leerstoel richt Ausems zich op de toegankelijkheid van genetische zorg bij kanker, die zij wil verbeteren door de drempels te verlagen die zorgverleners en patiënten – bewust of onbewust – ervaren.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2023;20:228–9)