NTVO - 2021, nummer 1, february 2021
drs. F.E.F. Timmer , drs. B. Geboers , dr. H.J. Scheffer , drs. J.E.E. Pouw , dr. M.P. van den Tol , drs. J.J.J. de Vries , dr. D.E. Oprea-Lager , dr. C.W. Menke-van der Houven van Oordt , prof. dr. J.W. Wilmink , prof. dr. H.J. van der Vliet , prof. dr. T. de Gruijl , dr. M.R. Meijerink
Pancreascarcinoom is een van de meest dodelijke vormen van kanker. In de loop der jaren hebben nieuwe therapieën bij deze ziekte slechts een marginale overlevingswinst opgeleverd. Bij gemetastaseerde ziekte (stadium IV, AJCC) is in Nederland na behandeling met chemotherapie de mediane overleving slechts 6,4 maanden. Eerder onderzoek liet veelbelovende resultaten zien bij de behandeling van lokaal gevorderd pancreascarcinoom (LAPC, stadium III, AJCC) met chemotherapie en irreversibele elektroporatie (IRE), een lokale ablatietechniek die gebruikmaakt van hoogvoltage elektrische pulsen om tumorcellen te doden. Er werd naast een gesuggereerde bescheiden overlevingswinst ook aangetoond dat IRE een systemische immuunrespons induceert. Deze immuunrespons is echter tijdelijk en onvoldoende potent om een duurzame antitumorreactie te bewerkstelligen. Het benutten van deze lichaamseigen immuunrespons door middel van lokale en systemische immuuntherapie kan een synergistisch effect opleveren, waarbij potentieel wel een duurzame antitumorrespons tot stand wordt gebracht. De PANFIRE-III (NCT04612530) is een prospectieve gerandomiseerde fase 1-studie die als primair doel heeft om de veiligheid te onderzoeken van de combinatietherapieën IRE + nivolumab (groep B) en CpG + IRE + nivolumab (groep C) bij patiënten met oligo-gemetastaseerd pancreascarcinoom die geen progressie hebben na behandeling met minimaal vier kuren FOLFIRINOX-chemotherapie. Het secundaire doel beoogt verduidelijking te geven omtrent de effectiviteit van de experimentele groepen (groep B, C) en de controlegroep A (nivolumab-monotherapie). Hierbij wordt gekeken naar de overleving en progressievrije overleving. Daarnaast wordt gekeken naar de locoregionale en systemische immuunrespons. De combinatiebehandeling van IRE met immuuntherapie kan potentieel een systemische bescherming induceren door middel van in-vivo-vaccinatie tegen de pancreastumorcellen waardoor de tumorgroei lokaal en op afstand wordt geremd.
(NED TIJDSCHR ONCOL 2021;18:23-7)
Lees verderNTVO - 2020, nummer 4, june 2020
L.C. Franken , dr. E. Roos , dr. H.J. Klümpen , prof. dr. J. Verheij , prof. dr. O.M. van Delden , dr. M.R. Meijerink , dr. R.L.J. van Wanrooij , prof. dr. J.E. van Hooft , dr. B.M. Zonderhuis , A. Schoorlemmer MSc, prof. dr. R. Bennink , prof. dr. T.M. van Gulik , prof. dr. G. Kazemier , dr. J.I. Erdmann , dr. R.J. Swijnenburg
Perihilair cholangiocarcinoom (PHC) behoort tot een heterogene groep van galwegtumoren die worden onderverdeeld naar anatomische locatie: intrahepatisch, perihilair en distaal cholangiocarcinoom. De enige curatieve behandeling voor PHC is chirurgisch, meestal bestaande uit een majeure leverresectie gecombineerd met een externe galwegresectie. Verschillende uitdagingen in de diagnostiek en behandeling van patiënten met PHC hebben de afgelopen jaren geleid tot nieuwe ontwikkelingen rondom beeldvorming, biliaire drainage, stadiëring en resectabiliteit. Dit artikel geeft een overzicht van de ontwikkelingen en uitkomsten van chirurgische behandeling van PHC, met een aantal aanbevelingen voor de ‘work-up’ van patiënten. Ook worden verschillende mogelijkheden voor patiënten met PHC besproken die niet in aanmerking komen voor een resectie, zoals levertransplantatie, lokaal ablatieve therapieën en palliatieve systemische therapie.
(NED TIJDSCHR ONCOL 2020;17:132–9)
Lees verderNTVO - 2015, nummer 7, november 2015
drs. L.G.P.H. Vroomen , dr. H.J. Scheffer , drs. W. van den Bos , prof. dr. J.J.M.C.H. de la Rosette , dr. M.R. Meijerink
Irreversibele elektroporatie (IRE) is een nieuwe, beeldgestuurde tumorablatietechniek waarvan het werkingsmechanisme primair is gebaseerd op een niet-thermische vorm van celdestructie. Het werkingsmechanisme berust op de toediening van meerdere hoog-voltage elektrische pulsen waardoor er gaatjes van 100–150 nanometer in de celmembranen ontstaan. Cellen verliezen hierdoor hun homeostatische eigenschappen en gaan in apoptose. Het – voornamelijk theoretische – voordeel ten opzichte van andere lokale ablatieve technieken is dat IRE selectief cellen vernietigt, waarbij de extracellulaire matrixstructuur intact blijft. Het anatomisch raamwerk, waar kwetsbare structuren zoals galwegen, bloedvaten, urinewegen en zenuwen hun vorm en stevigheid aan ontlenen, blijft hierdoor gespaard, waardoor tumoren die vlakbij deze structuren liggen veilig geableerd kunnen worden. In het VU medisch centrum lopen verschillende klinische studies naar de veiligheid en effectiviteit van IRE voor centrale levertumoren, pancreastumoren en tumoren in het kleine bekken. Deze tumoren zijn vanwege hun anatomische ligging ongeschikt voor de huidige lokale behandelingen (chirurgische resectie, thermische ablatie en/of radiotherapie). In het Academisch Medisch Centrum loopt een studie naar IRE bij prostaattumoren, waarbij wordt onderzocht of IRE prostaatkanker effectief kan behandelen waardoor minder bijwerkingen ontstaan dan bij de conventionele therapieën. Hoewel de langetermijnresultaten nog onbekend zijn, lijkt de toekomst van IRE veelbelovend.
(NED TIJDSCHR ONCOL 2015;12:259–66)
Lees verder
Naar boven
To provide the best experiences, we and our partners use technologies like cookies to store and/or access device information. Consenting to these technologies will allow us and our partners to process personal data such as browsing behavior or unique IDs on this site and show (non-) personalized ads. Not consenting or withdrawing consent, may adversely affect certain features and functions.
Click below to consent to the above or make granular choices. Your choices will be applied to this site only. You can change your settings at any time, including withdrawing your consent, by using the toggles on the Cookie Policy, or by clicking on the manage consent button at the bottom of the screen.
