dr. M. Kok

MIMOSA-trial: effectiviteit en veiligheid van monalizumab gecombineerd met trastuzumab bij patiënten met gemetastaseerde HER2-positieve borstkanker

SAMENVATTING

Blokkade van HER2 door trastuzumab vormt het fundament van de behandeling van patiënten met HER2-positieve borstkanker. De werking van trastuzumab berust gedeeltelijk op lysis van de tumorcellen door onder andere NK-cellen, via een mechanisme genaamd antilichaam-afhankelijke celcytotoxiciteit (ADCC). Dit mechanisme kan echter worden geremd door binding van het immuun-checkpoint NKG2A aan op tumorcellen aanwezige HLA-E-eiwitten. Monalizumab is een monoklonaal antilichaam gericht tegen de NKG2A-receptor, waardoor binding met HLA-E wordt voorkomen en NK- en T-cellen worden geactiveerd. In een eerdere fase 2-studie werd klinische activiteit waargenomen bij patiënten met hoofd-halskanker bij wie monalizumab werd gecombineerd met cetuximab (anti-EGFR). Nog niet eerder werd de effectiviteit van monalizumab bij borstkankerpatiënten onderzocht. Onze hypothese is dat monalizumab trastuzumab-gemedieerde ADCC verbetert, waardoor trastuzumab-resistentie wordt verholpen en anti-tumor-immuniteit wordt gestimuleerd bij patiënten met gemetastaseerde HER2-positieve borstkanker.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2021;18:62-5)

Lees verder

BELLINI-studie: neoadjuvante immuuntherapie voor patiënten met tripel-negatieve of ER-positieve (HER2-negatieve) borstkanker

SAMENVATTING

‘Checkpoint’-remmers, zoals anti-PD-1, zijn mogelijk effectiever in een vroeg stadium van behandeling van kanker door een betere fitheid van het immuunsysteem. ^1,2 Neoadjuvante behandeling met ‘checkpoint’-remmers liet recentelijk veelbelovende resultaten zien met een tumorrespons bij een groot deel van de patiënten met melanoom, long- of coloncarcinoom.^2–5 Recentelijk is ‘checkpoint’-remming goedgekeurd voor patiënten met tripel-negatieve borstkanker (TNBC) met gemetastaseerde ziekte, maar de waarde van deze behandeling in de neoadjuvante setting is nog onduidelijk. In de BELLINI-studie worden TNBC en ER⁺/HER2⁻-borstkankerpatiënten gedurende vier weken neoadjuvant behandeld met ‘checkpoint’-remmers, namelijk twee cycli nivolumab (anti-PD-1)-monotherapie. Hierna wordt de reguliere behandeling (neoadjuvante chemotherapie, chirurgie enz.) gestart. Het doel van deze studie is om beter te begrijpen welke borstkankerpatiënten baat hebben bij neoadjuvante immuuntherapie. Het primaire eindpunt is immuunactivatie, waarbij wordt gekeken naar toename en activatie van tumorinfiltrerende lymfocyten en immuungerelateerde genexpressie. Secundaire eindpunten zijn haalbaarheid, pathologische respons en radiologische respons.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2020;17:76–9)

Lees verder

Effectiviteit van atezolizumab en carboplatine bij patiënten met gemetastaseerde lobulaire borstkanker: de GELATO-studie

Samenvatting

Invasieve lobulaire borstkanker (ILC) is een histologisch borstkankersubtype dat bij ongeveer 5–10% van alle borstkankerpatiënten voorkomt. Het wordt gekenmerkt door metastasering naar het skelet, ovaria, peritoneum en gastro-intestinale kanaal. Naast de specifieke morfologie is er vaak sprake van verlies van E-cadherine. Translationeel onderzoek heeft uitgewezen dat er, op basis van genetische kenmerken, genen eiwitexpressie, globaal twee subtypen van ILC lijken te bestaan: een immuun-gerelateerd (IR) en hormoon-gerelateerd (HR) subtype. In het IR-subtype wordt hogere expressie gezien van genen gerelateerd aan T-cellen, zoals CD4, CD8 en CD274 (PD-L1). IRILC’s lijken in vitro gevoeliger voor DNA-beschadigende chemotherapie, zoals platinum.

Immuun-checkpoint-remmers worden met succes gebruikt in de behandeling van meerdere tumortypen, zoals melanoom en niet-kleincellig longcarcinoom. De eerste resultaten van fase 1- en 2-studies bij patiënten met gemetastaseerde borstkanker zijn veelbelovend, met name bij tripel-negatieve borstkanker. Bij oestrogeenreceptor (ER)-positieve borstkanker lijkt er een kleine subgroep te zijn met langdurig voordeel. Tot op heden zijn er nog geen gegevens beschikbaar over immuuntherapie bij ILC-patiënten. De GELATO-studie is een multicenter fase 2-studie, waarbij wordt gekeken naar de effectiviteit en veiligheid van een combinatie van lage dosis carboplatine met anti-PDL1 (atezolizumab). Er worden tumorbiopten en bloed afgenomen voor uitgebreid translationeel onderzoek. De focus hiervan ligt op het exploreren van voorspellende biomarkers voor immuuntherapie en het bestuderen van de lokale en systemische immuunrespons na lage dosis carboplatine en anti-PDL1.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2018;15:64–7)

Lees verder

TONIC-studie: gerandomiseerde, nietvergelijkende, fase 2-studie met nivolumab na inductietherapie bij patiënten met tripel-negatieve borstkanker

Samenvatting

Tripel-negatieve borstkanker (TNBC) is een agressieve vorm van borstkanker. Indien er sprake is van gemetastaseerde ziekte bedraagt de mediane overleving slechts een jaar. Er is dan ook een grote behoefte aan nieuwe middelen om TNBC beter te kunnen behandelen. Immuuntherapie met T-cel-checkpointremmers is voor een subgroep van patiënten met een melanoom of longkanker een zeer effectieve therapie. Tot op heden is er weinig ervaring met T-cel-checkpointremmers bij borstkanker, maar vroege fase 1-resultaten laten zien dat ongeveer 9–20% van de TNBC-patiënten baat heeft bij anti-PD1. De volgende uitdagingen liggen voor ons: 1) het vinden van voorspellende markers om TNBC-patiënten die baat kunnen hebben bij anti-PD1 te identificeren en 2) het vergroten van de respondergroep door het optimaliseren van T-cel-checkpointremmers, bijvoorbeeld door combinatie met standaard antikankerbehandelingen. Voor meerdere cytostatica is aangetoond dat juist in een lage dosering facetten van de antikankerimmuunrespons kunnen worden gestimuleerd. De TONIC-studie is een fase 2-studie waarbij bij patiënten met gemetastaseerde TNBC wordt getest of respons op anti-PD1 (nivolumab) kan worden verhoogd door een zogenoemde immuuninductiebehandeling te geven met lage dosis chemotherapie (adriamycine, cyclofosfamide, cisplatine) of lage dosis radiotherapie.

(Ned Tijdschr Oncol 2016;13:285–8)

Lees verder