NTVO - jaargang 21, nummer 3, juli 2024
dr. J. Tra , dr. S. Hofstede , dr. F. Willeboordse , dr. T. van Dalen , prof. dr. R. de Bree
Richtlijnen vormen de basis voor het medisch-specialistisch kwaliteitsbeleid in Nederland. De ongeveer 650 richtlijnen, waarvan 32 tumorspecifiek oncologisch, moeten worden onderhouden. Om dit efficiënt te kunnen doen, is een start gemaakt met modulair onderhoud in continue richtlijnclusters. In deze clusters onderhouden stuur- en expertisegroepen in een vaste cyclus samen de richtlijnmodules rond thema’s: updaten, herbevestigen, terugtrekken en aanvullen. Daarbij ligt de lat hoog: van een brede inventarisatie aan de voorkant, gestructureerde literatuuranalyse door middel van GRADE voor de uitwerking en een ‘evidence-to-decision’-raamwerk om te komen tot concrete aanbevelingen. Vervolgens worden alle herziene modules ter commentaar en autorisatie voorgelegd aan de betrokken partijen.
Binnen de oncologie zijn er daarbij veel uitdagingen. Er wordt heel veel wetenschappelijk onderzoek gedaan, met snelle ontwikkelingen rondom bijvoorbeeld systemische behandeling en moleculaire diagnostiek. Een deel van de innovaties leidt ook tot een sterke toename in kosten. Daarbij wordt de behandeling steeds meer gepersonaliseerd. Het gebruik van internationale richtlijnen wordt beperkt door verschillen in setting en andere eisen aan de richtlijnontwikkeling.
(NED TIJDSCHR ONCOL 2024;21:100–6)
Lees verderNTVO - jaargang 21, nummer 2, mei 2024
dr. J. Tra , prof. dr. M.J.H. Witjes , R.A. Burdorf , dr. E. van Meerten , prof. dr. R. de Bree , richtlijnwerkgroep Hoofd-halstumoren
Hoofd-halstumoren behoren tot de 10 meest voorkomende kankersoorten in Nederland. De multidisciplinaire richtlijn uit 2014 was aan herziening toe. Een multidisciplinaire werkgroep heeft, onder begeleiding van het Kennisinstituut, gewerkt aan de ontwikkeling en herziening van tientallen richtlijnmodules. De nieuwe of gewijzigde modules gaan onder andere over onderwerpen die betrekking hebben op ontwikkelingen in de TNM-classificatie (zoals invasiediepte en HPV-status, diagnostiek, zoals mandibulaire botinvasie, schildwachtklierprocedure en afstandsmetastasen) en behandeling, zoals transorale robotische chirurgie, dosering cisplatine en inductiechemotherapie. Na een commentaar- en autorisatieronde zijn de richtlijnmodules gepubliceerd op https://richtlijnendatabase.nl. Omdat niet alle knelpunten konden worden opgepakt in deze nieuwe richtlijn, is recentelijk een richtlijnenwerkgroep nazorg, follow-up en ziekte-specifieke revalidatie bij hoofd-halstumoren gestart.
(NED TIJDSCHR ONCOL 2024;21:55–62)
Lees verderNTVO - jaargang 20, nummer 3, juli 2023
drs. B.P. Wijsman , dr. J.M. de Feijter , dr. I. Mostovaya , dr. J. Tra
Een kiemceltumor is de vaakst voorkomende variant van een testistumor. Het is onduidelijk wat de optimale follow-up is van patiënten met een primair niet-gemetastaseerde testistumor. In de richtlijn ‘Testicular Cancer’ beschrijft de ‘European Association of Urology’ (EAU) minimale follow-up-schema’s. De bewijskracht die hieraan ten grondslag ligt is echter laag. Daarom is een systematische literatuuranalyse verricht naar welk aanvullend beeldvormend onderzoek het beste is in het opsporen van recidief. Uit deze analyse kwamen geen studies waarin verschillende manieren van diagnostiek tijdens de follow-up prospectief werden vergeleken met elkaar of met geen diagnostiek. Daarmee is er geen reden om af te wijken van de EAU-schema’s voor de minimale follow-up.
(NED TIJDSCHR ONCOL 2023;20:103–4)
Lees verderNTVO - 2021, nummer 7, october 2021
dr. M.F.M. Wagemans , dr. A.W. Oosten , prof. dr. F.G.A. Jansman , dr. K.B. Gombert-Handoko , dr. S.H.M. Robben , dr. M.A. Pols , drs. A.L.J. Kortlever-van der Spek , dr. J. Tra
Veel patiënten met kanker hebben pijn. In de richtlijn ‘Pijn bij patiënten met kanker’ staat beschreven wat goede zorg is voor deze patiënten, zowel in de curatieve als in de palliatieve fase. Optimale en veilige behandeling van pijn bij kanker bij oudere patiënten en bij patiënten met een verminderde nierfunctie vergt echter soms aanpassingen aan de reguliere behandeling. Daarom heeft een werkgroep, bestaande uit gemandateerde afgevaardigden van meerdere wetenschappelijke verenigingen, ‘evidence-based’ richtlijnmodules ontwikkeld over deze aanpassingen. De werkgroep werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten. In deze richtlijnmodules zijn adviezen gegeven over de medicamenteuze behandeling van pijn bij kanker bij ouderen en bij patiënten met nierfunctiestoornissen, met daarbij concrete tabellen met doseringsadviezen. De komende tijd wordt de informatie uit de richtlijn ‘Pijn bij patiënten met kanker’ vertaald naar patiëntinformatie voor de website www.thuisarts.nl.
(NED TIJDSCHR ONCOL 2021;18:243-6)
Lees verderNTVO - 2020, nummer 6, september 2020
drs. B.L. de Geest , dr. J. Tra , prof. dr. J.H.A.M. Kaanders
Niet alle reguliere zorg in Nederland is bewezen effectief. Sommige onderdelen van de zorg worden door professionals en/of patiënten als effectief beschouwd, zonder dat dit wetenschappelijk voldoende onderbouwd is. Zorgevaluatie van veronderstelde maar niet-bewezen effectieve zorg kan leiden tot (de-)implementatie door aanpassing van richtlijnen. Een eerste stap binnen zorgevaluatie is het opstellen van een kennisagenda. Tot en met maart 2019 hebben 21 wetenschappelijke verenigingen een kennisagenda ontwikkeld, waarmee het nu een goed moment is om te inventariseren wat dit heeft opgeleverd en vooral welke overkoepelende thema’s binnen meerdere wetenschappelijke verenigingen spelen. Zeker binnen de oncologie is dit relevant aangezien dit ziektedomein bij uitstek multidisciplinair is. Uit de inventarisatie komen 155 oncologische kennishiaten naar voren. Hiervan viel 37% binnen het thema curatief, 13% binnen het thema beeldvorming, 12% binnen het thema kwaliteit van leven, 11% binnen het thema nazorg, 7% binnen het thema preventie en screening en 6% binnen het thema ‘personalized medicine’. Opvallend is dat tot heden slechts zes onderzoeksvoorstellen gehonoreerd of lopende zijn die betrekking hebben op één van de 155 kennishiaten. Vooralsnog blijven dus veel oncologische kennishiaten niet onderzocht. Het verdient daarom aanbeveling dat bij het toekennen van subsidies voor onderzoek op gebied van de oncologie meer rekening wordt gehouden met de kennisagenda’s. Die zijn immers niet alleen een product van medische en paramedische professionals, maar met nadruk ook van andere ‘stakeholders’ zoals patiëntenverenigingen, de overheid en zorgverzekeraars.
(NED TIJDSCHR ONCOL 2020;17:213-25)
Lees verder
Naar boven
To provide the best experiences, we and our partners use technologies like cookies to store and/or access device information. Consenting to these technologies will allow us and our partners to process personal data such as browsing behavior or unique IDs on this site and show (non-) personalized ads. Not consenting or withdrawing consent, may adversely affect certain features and functions.
Click below to consent to the above or make granular choices. Your choices will be applied to this site only. You can change your settings at any time, including withdrawing your consent, by using the toggles on the Cookie Policy, or by clicking on the manage consent button at the bottom of the screen.
