Onpattro® van Alnylam Nederland heeft recent de Galenusprijs gewonnen. Het middel wordt toegepast bij erfelijke transthyretine-gemedieerde amyloïdose (hATTR-amyloïdose) bij volwassenen met polyneuropathie in stadium 1 of stadium 2.
Op 24 september 2019 heeft Alnylam de prijs voor het meest innovatieve en betekenisvolle geneesmiddel van het afgelopen jaar gewonnen voor het -middel Onpattro®. De werking van het middel berust op het uitschakelen van ziekteverwekkende genen door middel van het natuurlijke mechanisme RNA-interferentie (RNAi). Onpattro® bevat een small interfering RNA-molecuul genaamd patisiran, dat de levercel binnen kan dringen en daar afbraak van Transthyretine (TTR)-mRNA in de lever stimuleert, wat weer resulteert in een afname van het TTR-eiwit in het serum.
Erfelijke ATTR (hATTR) amyloïdose is een snel voortschrijdende, levensbedreigende ziekte van meerdere organen die veroorzaakt wordt door een mutatie (wijziging) in het transthyretine (TTR)-gen. Een dergelijke mutatie veroorzaakt een opeenhoping van het eiwit amyloïd in diverse organen van het lichaam, zoals in het zenuwstelsel, het hart en het maagdarmkanaal. Dit leidt tot een massieve uitval van organen en uiteindelijke tot overlijden.
De aard van de mutatie in het TTR-gen kan echter wisselend van aard zijn waardoor patiënten met deze aandoening vaak lijden aan een palet van neurologische en cardiologische symptomen, zoals neuropathische pijn, verlammingen, hart-aritmieën en hartfalen. Als een gevolg van dit scala aan symptomen, wordt hATTR amyloïdose vaak verkeerd gediagnostiseerd of pas erg laat gediagnostiseerd.Vroege diagnosestelling is daarom cruciaal voor een effectief klinisch management van de aandoening.
Tot nu toe was de behandeling beperkt tot levertransplantatie, en het gebruik van TTR stabiliserende middelen die echter het meest effectief zijn in de vroege fase van de ziekte. Een behandeling resulterend in het stopzetten van het ziekteproces was er nog niet.
De werkzaamheid van Onpattro® is onderzocht in een gerandomiseerd, dubbelblind, placebogecontroleerd onderzoek onder 225 patiënten met hATTR-amyloïdose met een TTR-mutatie en symptomatische polyneuropathie. De patiënten werden 2:1 gerandomiseerd voor een behandeling om de 3 weken met 300 microgram per kg Onpattro of placebo via intraveneuze infusie gedurende 18 maanden. In het onderzoek ontvingen 148 patiënten Onpattro® en ontvingen 77 patiënten een placebo. De gemiddelde leeftijd van de patiënt bij baseline was 62 jaar (bereik 24 tot 83 jaar) en 74% van de patiënten was man, 26% was vrouw. Negenendertig verschillende TTR-mutaties waren vertegenwoordigd in de studiegroepen.
Binnen 10 tot 14 dagen na een enkele dosis van 300 microgram Onpattro® per kg via een intraveneus infuus nam de gemiddelde serum-TTR met ongeveer 80% af. Bij herhaalde toediening om de 3 weken was de gemiddelde afname van de serum-TTR na 9 en 18 maanden behandeling respectievelijk 83% en 84%. De afname van serum-TTR hield aan bij voortgezette toediening.
Bij patiënten die met Onpattro® werden behandeld traden er, in vergelijking met patiënten die met placebo werden behandeld, statistisch significante voordelen op met betrekking tot alle secundaire eindpunten (zoals de score voor mate van beperking als gevolg van polyneuropathie).
Bij 18 maanden werd er in vergelijking met placebo met betrekking tot alle domeinen van de Norfolk QoL-Diabetische Neuropathie (DN)-vragenlijst een voordeel van Onpattro® waargenomen en bij 51,4% van de met Onpattro® behandelde patiënten trad er een verbetering in de kwaliteit van leven op (verandering van de Norfolk QoL-DN-score van <0 punten t.o.v. de baseline), tegenover bij 10,4% van de met de placebo behandelde patiënten.
Alnylam Pharmaceuticals is gespecialiseerd in de ontwikkeling van RNAi therapeutica, een volledig nieuwe klasse van innovatieve medicijnen. Onpattro® is gebaseerd op nieuwe, Nobelprijs-winnende wetenschappelijke inzichten.
Voor meer informatie over RNAi kunt u het videofilmpje hieronder bekijken:
https://www.alnylam.com/our-science/the-science-of-rnai/
Bronnen
1. Adams D et al. Patisiran, an RNAi Therapeutic, for Hereditary Transthyretin Amyloidosis. N Engl J Med. 2018 Jul 5;379(1):11-21.
2. www.ONPATTRO.eu
3. Zie ook: www.orpha.neta voor Nederlandse expertisecentra in hATTR amyloïdose
Naar boven
