Onderzoekers van Weill Cornell Medicine in New York (Verenigde Staten) hebben een AI-model ontwikkeld dat significant beter kan voorspellen hoe patiënten met spierinvasieve blaaskanker zullen reageren op chemotherapie. Het nieuwe model bereikt een nauwkeurigheid van 0,8 op een schaal waar bestaande modellen slechts 0,6 scoren. Deze doorbraak kan helpen voorkomen dat patiënten onnodige blaasverwijderingen ondergaan.
Door kunstmatige intelligentie en machine learning te combineren met zowel beeldgegevens van de volledige tumor als genexpressieanalyses, identificeerden de onderzoekers cruciale genen en tumorkarakteristieken die het succes van behandelingen kunnen voorspellen. De studie, onlangs gepubliceerd in Digital Medicine, gebruikt grafische neurale netwerken om de interactie tussen kankercellen, immuuncellen en fibroblasten binnen de tumor vast te leggen.
De onderzoekers, onder leiding van dr. Fei Wang (hoogleraar gezondheidswetenschappen) benadrukken dat dit werk de essentie van precisiegeneeskunde vertegenwoordigt, waarbij het doel is om de juiste behandeling voor de juiste patiënt op het juiste moment toe te passen.
Voor de beeldanalyse maakten de onderzoekers gebruik van gegevens beschikbaar gesteld door het SWOG Cancer Research Network. Naast gespecialiseerde grafische neurale netwerken zetten ze geautomatiseerde beeldanalyse in om verschillende celtypen in de tumor te identificeren.
Het grote voordeel van dit model is de combinatie van multiple databronnen. Op een schaal van 0 tot 1, waarbij 1 perfect en 0 volledig incorrect is, behaalt het multimodale model ongeveer 0,8, terwijl unimodale modellen gebaseerd op slechts één gegevensbron rond de 0,6 scoren. Hoewel dit al veelbelovend is, werken de onderzoekers aan verdere verfijning van het model. De onderzoeksgroep hoopt het model uit te breiden met meer soorten gegevens, zoals mutatieanalyses van tumor-DNA uit bloed of urine, en ruimtelijke analyses om preciezer vast te stellen welke celtypen aanwezig zijn in de blaas.
In Nederland worden jaarlijks ongeveer 7.000 nieuwe gevallen van blaaskanker vastgesteld, waarvan ongeveer 25% spierinvasief is. Volgens de huidige Nederlandse richtlijnen is een radicale cystectomie (verwijdering van de blaas) vaak de standaardbehandeling bij spierinvasieve blaaskanker, eventueel voorafgegaan door neoadjuvante chemotherapie. Behandelrichtlijnen in Nederland, opgesteld door de Nederlandse Vereniging voor Urologie, zijn gebaseerd op de TNM-classificatie en andere prognostische factoren. Een nauwkeuriger voorspellingsmodel zoals dat van Weill Cornell Medicine zou ook in Nederland een aanzienlijke impact kunnen hebben op de behandelstrategie, door de effectiviteit van chemotherapie beter te voorspellen en mogelijk onnodige blaasverwijderingen te voorkomen.
Deze ontwikkeling past in een bredere trend waarin AI wordt ingezet in de oncologie. Recentelijk ontwikkelden Duitse onderzoekers een vergelijkbaar AI-model dat gepersonaliseerde kankerbehandelingen verbetert door 350 parameters te analyseren, waaronder medische voorgeschiedenis, laboratoriumwaarden, beeldvorming en genetische analyses.
Referentie
Wang F, et al. An AI-driven multimodal approach to predict chemotherapy response in muscle-invasive bladder cancer. Digital Medicine. 2025;8(1):32-41.
Naar boven
