Overleving voor kinderen met kanker in dertig jaar tijd met 10 procent vooruit gegaan

februari 2023 Beter Leven Willem van Altena

Vandaag -15 februari- is het Wereldkinderkankerdag. Pediatrische kankers –kinderkankers- kunnen de laatste jaren steeds effectiever behandeld worden. Niet alleen zijn er veel gunstige ontwikkelingen op behandelgebied, maar ook de diagnostiek is sterk verbeterd. Cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) laten zien dat de 5-jaarsoverleving van kinderen en tieners 83% is. In 2021 kregen 556 kinderen en tieners jonger dan 18 jaar in Nederland de diagnose kanker. Ruim een derde van alle gevallen wordt bij kinderen jonger dan 5 jaar gediagnosticeerd

Dertig jaar geleden lag de 5-jaarsoverleving voor kinderen met kanker 10% lager dan nu. De overleving is het hoogste bij hodgkinlymfoom, retinoblastoom en kiemceltumoren: ruim 95% van de kinderen met een van deze aandoeningen is na 5 jaar nog in leven. Maar voor bepaalde vormen van hersenkanker, neuroblastoom en osteosarcoom ligt de 5-jaarsoverleving lager dan 70%.

Toch blijft ondanks de verbeterde overleving kanker nog altijd een van de meest voorkomende doodsoorzaken bij kinderen. In 2021 overleden 60 kinderen onder de 20 jaar aan kanker. Van alle kankersoorten, overlijden de meeste kinderen aan leukemie of een hersentumor.

Meer jongens dan meisjes

De incidentie van kanker bij kinderen en tieners is de laatste decennia stabiel, waarbij jongens vaker getroffen worden dan meisjes (in 2021: 297 jongens en 259 meisjes). Leukemie (159 nieuwe diagnoses in 2021), hersentumoren (123) en lymfomen (89) zijn de meest voorkomende vormen van kinderkanker in Nederland. Andere vormen van kanker bij kinderen zijn o.a. neuroblastoom (kanker in de voorlopercellen van het zenuwstelsel), retinoblastoom (kanker van het netvlies van het oog), nefroblastoom (nierkanker), hepatoblastoom (leverkanker), sarcomen, en kiemceltumoren (kanker van de geslachtscellen).

Kanker bij kinderen is vaak anders dan kanker bij volwassenen. Retinoblastomen, neuroblastomen en nefroblastomen komen bijvoorbeeld alleen bij kinderen voor. Dit zijn tumoren ontstaan in voorlopercellen – dit soort cellen is bij volwassenen niet of nauwelijks meer aanwezig. Daarnaast is de behandeling van kanker ook anders dan bij volwassenen, en gelden er andere prognoses.