Gebaseerd op de STAMPEDE-studie wordt prostaat-radiotherapie aanbevolen bij mannen die recent gediagnosticeerd zijn met gemetastaseerde prostaatkanker met een lage ziektelast, maar niet bij mannen waarbij de ziektelast hoog is.1,2 De initiële analyse van deze studie had een mediane follow-upduur van 37 maanden. Recentelijk werd de definitieve analyse van de STAMPEDE-studie gepubliceerd, waarbij de follow-upperiode met 2 jaar verlengd is.3
De onderzoekers verwachtten dat prostaat-radiotherapie de complicaties geassocieerd met lokale ziekteprogressie, zoals obstructie van de darmen of urinewegen, zou verminderen. Daarmee zou radiotherapie voordelig kunnen zijn voor alle patiënten met metastasen, onafhankelijk van de ernst van de ziektelast. In de definitieve analyse van de STAMPEDE-studie werden de langetermijnbevindingen met betrekking tot de algehele overleving (‘overall survival’, OS) als primaire uitkomst en de secundaire uitkomsten – symptomatische lokale events, radiotherapie toxiciteitsevents en kwaliteit van leven – gerapporteerd.
Lage of hoge ziektelast door metastasen
In deze studie werden patiënten uit het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland 1:1 gerandomiseerd tot behandeling volgens de zorgstandaard (‘standard of care’, SOC, n=1.029) of SOC plus radiotherapie (RT, n=1.032). Bij 1.939 patiënten kon de ziektelast veroorzaakt door metastasen worden bepaald, en dit werd in 42% van de gevallen geclassificeerd als een lage last en bij 58% als een hoge last. De kwaliteit van leven werd vastgesteld door middel van de QLQ-30-vragenlijst.
Wederom alleen verbetering bij lage ziektelast
Patiënten werden gevolgd gedurende een mediane follow-upperiode van 61,3 maanden. Net als in de eerdere analyse bleek prostaat-radiotherapie de OS te verbeteren in patiënten met een lage, maar niet met een hoge ziektelast veroorzaakt door metastasen. In de SOC-groep overleden 202 patiënten tijdens de follow-upperiode, vergeleken met 156 in de SOC+RT-groep (HR 0,64 [95%-BI]: 0,52-0,79; p<0,001). De tijd tot symptomatische lokale events leek niet te verschillen tussen de groepen. Daarnaast werd geen verschil geobserveerd tussen de groepen met betrekking tot de kwaliteit van leven.
Vergelijkbare bijwerkingen
Langetermijntoxiciteit voor de urinewegen van graad ≥3 werd gerapporteerd bij 10 patiënten in de SOC-groep en 10 patiënten in de SOC+RT-groep. Lange termijn toxiciteit voor de darmen van graad ≥3 werd gerapporteerd bij respectievelijk 15 en 11 patiënten.
Conclusie
Daarmee bevestigen de resultaten van deze definitieve analyse van de STAMPEDE-studie de eerdere bevindingen uit de initiële analyse. Prostaat-radiotherapie verbetert de algehele overleving, maar alleen bij patiënten waarbij de ziektelast veroorzaakt door metastasen laag is. Behandeling van recent gediagnosticeerde, metastatische prostaatkanker met een lage ziektelast zou daarom standaard radiotherapie moeten omvatten volgens de onderzoekers.
Referenties
Naar boven
