Een geneesmiddel dat al sinds de jaren ’70 wordt voorgeschreven als behandeling voor chronische schizofrenie, acute psychose en het syndroom van Gilles de la Tourette kan mogelijk ook effectief zijn tegen kanker. Aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) wordt onder leiding van universitair hoofddocent Gabri van der Pluijm onderzoek gedaan naar de inzet van penfluridol bij de behandeling van blaaskanker.
Blaaskanker is een van de meest voorkomende soorten kanker, en treft meer mannen dan vrouwen. In 2020 werden er 3.700 nieuwe diagnoses gesteld, en in totaal leven er momenteel 41.000 mensen met blaaskanker in Nederland. Blaaskanker heeft een hoge kans op recidive, en dat betekent dat patiënten met niet-spierinvasieve blaaskanker levenslange controles moeten ondergaan, en vaak ook nieuwe operaties. Dat maakt blaaskanker een van de duurste om te behandelen. De behandelstandaard is chemo en/of immuuntherapie, maar er zijn veel patiënten die te veel last van bijwerkingen ondervinden. Ook zijn lang niet alle blaastumoren ontvankelijk voor medicatie.
De Leidse wetenschappers kwamen op het idee voor hun onderzoek na het zien van een publicatie waarin werd beschreven dat het totale risico op blaaskanker aanzienlijk was gedaald bij patiënten met schizofrenie die antipsychotica gebruikten. Dat was aanleiding voor pilotexperimenten met gekweekte menselijke blaaskankercellen in het laboratorium. Op basis van veelbelovende eerste bevindingen besloot KWF verder onderzoek te subsidiëren.
Een voordeel van de inzet van penfluridol is het feit dat het medicijn, dat in 1968 werd ontwikkeld, al lange tijd op de markt is, en dat de mogelijke bijwerkingen dus goed bekend zijn. Dat maakt een relatief snelle introductie als antikankermiddel mogelijk. Penfluridol kan bovendien lokaal in de blaas worden toegediend, waardoor andere weefsels zo min mogelijk aan het middel worden blootgesteld en er dus minder bijwerkingen optreden.
De Leidse onderzoekers hopen dat penfluridol in een specifiek op blaaskanker toegespitste dosering op de markt gebracht kan worden, en om die reden is samenwerking gezocht met het Nationaal Farmaceutisch Kenniscentrum (NFKC). Dat zal de onderzoekers helpen bij het opstellen van een registratiedossier, een specifiek terrein waarop het de academische wereld vaak ontbreekt aan kennis en ervaring. Later zal de productie van penfluridol voor blaaskanker hoogstwaarschijnlijk worden uitbesteed aan een groter farmaceutisch bedrijf.
De onderzoekers streven ernaar de behandeling tegen een aanvaardbare prijs op de markt te brengen. Hun doel is ook om de inkomsten uit penfluridol te herinvesteren in verder onderzoek naar de inzet van bestaande geneesmiddelen tegen kanker.
Bron
Naar boven
