SAMENVATTING
NELSON is een gerandomiseerde studie uitgevoerd in Nederland en België waarbij als primair eindpunt werd gekeken naar de reductie in longkankersterfte door het screenen van een hoogrisicopopulatie door middel van seriële CT-scans. Inclusiecriteria waren huidige of voormalige rokers die >15 sigaretten voor >20 jaar of >10 sigaretten voor >30 jaar rookten of gerookt hadden (10 jaar geleden gestopt). Exclusiecriteria waren matige of ernstige gezondheidsproblemen, onvermogen twee trappen te beklimmen, gewicht >140 kg, renaal carcinoom, melanoom, borstkanker, longkanker (afgelopen vijf jaar) of een CT-scan het afgelopen jaar. In totaal werden 15.792 mensen geïncludeerd (van wie 13.195 man en 2.594 vrouw). Uitgangskarakteristieken in de beide groepen waren gelijk, waarbij de gemiddelde leeftijd 58 jaar was en het aantal pakjesjaren 38. Deelnemers ondergingen vier screeningsrondes met intervallen van 1, 2 en 2,5 jaar. Afhankelijk van de semi-automatisch gemeten volumeverdubbelingstijd kon de uitslag negatief, intermediair of positief worden geïnterpreteerd. Vervolgens werd zo nodig een extra CT-ronde ingepland of vond verwijzing naar een longarts plaats. Van de 22.600 verrichte CT-scans waren er 467 (2,1%) positief, waarvoor ‘work-up’ via een longarts plaatsvond. Dit leidde tot 203 screening-gedetecteerde longkankerdiagnoses. Na 10 jaar follow-up waren 156 personen overleden aan longkanker in de screeningsgroep en 206 in de controlegroep (te weten een sterfte van respectievelijk 2,5 en 3,3 per 1.000 persoonsjaren). De longkanker-gerelateerde sterfte werd door screening met 25% verlaagd.
(NED TIJDSCHR ONCOL 2020;17:169–170)