Wat is tongkanker?
Wanneer er kwaadaardige cellen worden gevonden op de tong, wordt er gesproken over tongkanker. De meeste van deze tumoren ontstaan aan de zijkanten van de tong en groeien vanuit de slijmvlieslaag. Deze tumoren staan ook bekend onder de naam plaveiselcelcarcinomen.
De tong bestaat uit twee delen: het voorste, beweeglijke gedeelte en het achterste deel, de tongbasis. Dit onderscheid is belangrijk omdat de behandeling anders is voor kanker in deze twee delen. Een tumor in deze delen kan ook de tongspier aantasten en kan ook doorgroeien naar de bodem van de mond en onderkaak.
In Nederland krijgen ongeveer 350 mensen per jaar de diagnose tongkanker. Het aantal patiënten neemt de afgelopen jaren gestaag toe. Daarentegen is de overlevingskans nauwelijks toegenomen. Van de patiënten met een stadium 1 tumor is na 5 jaar nog 82 procent in leven. In de categorie stadium 4 tumoren is de 5-jaars overleving 39 procent.
Patiënten met een plaveiselcelcarcinoom op de tong kunnen de onderstaande klachten hebben:
Bij 80% van mondkankers is het DNA van het humaan papillomavirus (HPV) ontdekt. Ook zijn er een aantal risicofactoren bekend die de kans op het ontwikkelen van een tongtumor vergroten. Dit zijn oa:
Langdurige irritaties door ontstekingen
Mocht de huisarts vermoeden dat een patiënt tongkanker heeft, zal hij diegene eerst lichamelijk onderzoeken en medicijnen voorschrijven tegen de klachten van de patiënt. Als deze klachten niet na twee weken verdwijnen en de huisarts vermoedt tongkanker, dan zal hij de patiënt doorverwijzen naar een keel-, neus en oorarts (KNO-arts). Sommige patiënten komen bij de KNO-arts terecht na een doorverwijzing van hun tandarts. De specialist zal een algemeen KNO-onderzoek uitvoeren en naar de ziektegeschiedenis van de patiënt vragen. Ook kan hij een laryngoscopie en biopsie uitvoeren. Bij een laryngoscopie kan de arts door middel van een dunne slang de mondholte beter bekijken.
Mocht er tijdens deze onderzoeken iets afwijkends worden gevonden, dan kunnen verdere onderzoeken nodig zijn om een diagnose te stellen, en te bepalen in welk stadium de kanker zich bevindt. Dit kunnen onder andere een echografie (met punctie van de halsklieren), CT-scan, MRI-scan, PET-scan, longfoto, schildwachtklierprocedure of röntgenfoto zijn.
Bij tongkanker kan de kanker in vier stadia worden ingedeeld:
Ook is de differentiatiegraad van de tumor van belang voor de behandeling en prognose. Deze kan worden bepaald door middel van een biopt van de tumor. Een biopt is een stukje weefsel wat na diverse technieken onder de microscoop kan worden onderzocht. De differentiatiegraad zegt iets over in hoeverre de kankercellen nog op normale cellen lijken.
Wanneer de specialist heeft vastgesteld dat er sprake is van tongkanker, zal een team van specialisten een behandelplan opstellen. Dit plan is afhankelijk van de locatie en het stadium van de kanker. In het geval van tongkanker zijn een operatie, bestralingen (uitwendig en inwendig), chemoradiatie, lichttherapie en chemotherapie mogelijk.
Als het mogelijk is, zal de tumor operatief worden verwijderd. Het kan zijn dat er aanvullende bestralingen nodig zijn. Mocht de patiënt een vergevorderde tumor hebben, kan de arts een behandeling met chemotherapie adviseren. Wanneer er geen operatie mogelijk is, zal door middel van radiotherapie worden geprobeerd de patiënt te genezen. Dit kan in combinatie met chemotherapie. Deze combinatie van behandelingen heet chemoradiatie.
Naar boven