Melanoom wordt de laatste jaren steeds vaker vastgesteld, maar de overleving is eveneens toegenomen. Dat zijn de conclusies uit een groot onderzoek onder gegevens van ruim 60.000 melanoompatiënten uit de Nederlandse Kankerregistratie door dr. Marieke Louwman (IKNL) en collega’s. Een artikel over de studie verscheen in het European Journal of Cancer.
De onderzoekers bestudeerden de incidentie, overleving en andere belangrijke uitkomsten per tumorstadium in Nederland tussen 2003-2018. Het bleek dat in die jaren de totale incidentie van melanomen per 100.000 persoonsjaren toenam voor vrouwen (van 15,6 naar 27,3) en mannen (van 10,9 naar 23,9). Dat kwam voornamelijk door een toename in het aantal nieuw gediagnosticeerde melanomen stadium I en III.
Die toename is wat stadium I betreft vooral te wijten aan vroege opsporing. Dankzij informatiecampagnes zijn mensen zich meer en meer bewust van de gevaren van te veel blootstelling aan zonlicht. Daarnaast zijn er ook apps verschenen waarmee mensen een foto van een verdacht plekje kunnen maken, die vervolgens door kunstmatige intelligentie wordt beoordeeld. Als er reden voor ongerustheid is kunnen die apps zelf een arts waarschuwen.
Dat ook melanomen in stadium III meer gediagnosticeerd worden heeft te maken met een toename in het aantal schilwachtklierbiopsieën, dat in 16 jaar verdrievoudigde. Daarbij wordt een stukje van een nabijgelegen lymfeklier weggenomen voor nader onderzoek. In 2018 had twee derde van de melanoompatiënten zo’n biopsie ondergaan.
Volgens de onderzoekers hangt de toename van het aantal schildwachtklierprocedures met de opkomst van immuuntherapie en doelgerichte therapie en de veranderde richtlijnen als gevolg daarvan. Voor 2018 werd een schildwachtklier biopt slechts ter overweging voorgesteld, maar sinds 2018 wordt die procedure aangeboden bij elke patiënt met een melanoomdikte van 1 mm of meer en/of ulceratie. Mocht de uitslag van de procedure positief zijn, dan kunnen de patiënten behandeld worden met immuuntherapie of doelgerichte therapie.
Mede dankzij die nieuwe behandelingen en de verbeterde diagnostiek is de overleving in 16 jaar tijd ook verbeterd. De 5-jaarsoverleving steeg bij vrouwen van 88 naar 96% en bij mannen van 81 naar 92%. Vooral bij mensen met stadium IV, die tot voor kort een zeer slechte prognose kenden, is de overleving sterk toegenomen.
Referentie
Naar boven
