Overleving bij adolescente en jongvolwassen kankerpatiënten in 40 jaar verbeterd

augustus 2021 Medisch onderzoek Willem van Altena
Portrait of serious determined young woman fighting against cancer with love and support of husband or boyfriend. Man embracing ill wife, standing at window, looking at camera. Oncology, hope concept

De overleving van adolescente en jongvolwassen mensen met kanker is in de afgelopen decennia sterk verbeterd, maar bepaalde soorten kanker blijven een punt van zorg en focus van meer onderzoek. Dat is de conclusie uit een data-analyse door het National Cancer Institute uit de V.S. waarin gegevens uit de periode van 1975 tot 2016 werden bestudeerd. Vakpublicatie Cancer besteedde recent aandacht aan dit onderzoek.

De gemiddelde vijfjaarsoverleving voor kankerpatiënten die tussen hun 15e en 40ste jaar worden gediagnosticeerd is 85%, maar er zijn grote verschillen tussen de types kanker onderling. In de studie wilden de wetenschappers vaststellen welke soorten kanker de zwaarste tol hieven op adolescente en jongvolwassen kankerpatiënten, om zodoende vast te stellen waar onderzoek het meest gewenst is.

In de studie werden gegevens uit de periode van 1975 tot 2016 bestudeerd uit het Amerikaanse kankerregister. Er werd gelet op incidentie, sterfte en overleving bij de 9 kankers die de meeste levens eisen bij mensen tussen de 16 en 40 jaar. Er werd speciaal ontworpen software ingezet om de data te analyseren.

Incidentie en sterfte

De 9 soorten kanker met de hoogste incidentie onder Amerikaanse 15- tot 40-jarigen zijn, met tussen haakjes aantal sterfgevallen per 100.000: borstkanker (2,19), hersentumor (0,97), baarmoederhalskanker (0,91), colorectale kanker (0,88), bot- en wekedelensarcoom (0,75), eierstokkanker (0,44), longkanker (0,43), acute myeloïde leukemie AML (0,40) en non-Hodgkin lymfoom (0,40). Bij elkaar vertegenwoordigen deze 9 kankers bijna 62% van alle kankersterfte onder adolescente en jongvolwassen patiënten, en bijna 42% van alle nieuwe diagnoses bij deze leeftijdsgroep.

Wanneer gekeken wordt naar 5-jaars overleving bij de 9 kankers dan valt op dat die het slechtst is bij longkanker (44,75%) en AML (62,06%). Bij borstkanker, de ziekte die de meeste doden eist in deze leeftijdsgroep, is de 5-jaarsoverleving juist het beste: 85,97% van de vrouwen die te horen krijgt dat ze borstkanker hebben is na 5 jaar nog in leven. De allerslechtste prognose geldt overigens voor slokdarmkanker, met iets meer dan 20%. Maar die kanker staat niet in het rijtje van 9 meest voorkomende kankers.

Mannen en vrouwen

Vrouwen tussen de 16 en 40 jaar oud blijken meer kans op kanker te hebben dan mannen: 61,34% tegenover 38,66%. Wel is de 5-jaars overleving bij mannen lager dan bij vrouwen: 81,56% tegenover 87,09%.

Uit de analyse bleek dat de 5-jaars overleving in 40 jaar tijd significant verbeterd was voor hersentumoren, colorectale kanker, longkanker, AML en non-Hodgkin lymfoom. Maar bij borstkanker, baarmoederhalskanker, eierstokkanker en sarcoom was weinig tot geen verbetering aantoonbaar. Daarnaast werd bij met name colorectale kanker de verbeterde overleving overschaduwd door een groeiende incidentie, wat een zwaardere belasting op de zorg betekent, ook op financieel gebied.

Concluderend stellen de onderzoekers dat toekomstig onderzoek zich zou moeten focussen op de kankers waarbij de overleving niet of nauwelijks verbeterd is in de afgelopen 40 jaar.

Referentie

Lewis DR, Siembida EJ, Seibel NL, Smith AW, Mariotto AB. Survival outcomes for cancer types with the highest death rates for adolescents and young adults, 1975-2016. Cancer. 2021 Jul 26. doi: 10.1002/cncr.33793. Epub ahead of print. PMID: 34308557.