Zangtest kan mogelijk schildklierkanker aan het licht brengen

januari 2021 Zorg van de toekomst Willem van Altena

Schildklierkanker is een tamelijk zeldzame en moeilijk te diagnosticeren kanker, die vooral kinderen en jonge vrouwen treft. Meestal wordt de diagnose gesteld door middel van een biopsie, wat voor de patiënten een onprettige en invasieve procedure inhoudt. Een Frans onderzoeksteam draagt nu een nieuwe testmethode aan: zingen. In het medisch vaktijdschrift Applied Physics Letters leggen zij uit hoe het in zijn werk gaat.

De onderzoekers van de universiteiten van Tours, Dijon en Besançon zijn op zoek gegaan naar een niet-invasieve testmethode en besloten zich te baseren op de stembanden van de patiënten. Wanneer iemand zingt, dan veroorzaakt dat trillingen in weefsels rondom de stembanden, die meetbaar zijn als golfpatronen. Een tumor in de schildklieren is in principe stijver en minder elastisch dan gezond weefsel, en dat betekent dat de trillingen zich makkelijker verplaatsen. Door met ultrasound apparatuur de snelheid van de trillingen te meten kan vastgesteld worden hoe elastisch de schildklier is. Die techniek hebben de onderzoekers, geleid door Steve Beuve uit Tours, vocale passieve elastografie (VPE) genoemd en dezelfde methode wordt gebruikt bij het bestuderen van aardbevingen.

Toonhoogte

De test is eenvoudig: de patiënt wordt gevraagd om een ‘eeeee’-klank te zingen op een bepaald volume en met een bepaalde toonhoogte (150 hz), en door een sensor tegen de keel te worden de trillingen aan de schildklier in beeld gebracht. Er is geen complexe apparatuur voor nodig om de test te doen, en het analyseren van de data gebeurt automatisch dankzij speciale software.

Het gaat echter om een test met slechts een enkele proefpersoon, dus het zal nog heel lang duren voordat er gezongen gaat worden in de spreekkamers. De Franse onderzoekers kijken nu of de VPE-stemtest ook andere weefsels in de buurt van de stembanden kan analyseren, en misschien zelfs de hersenen. Daarnaast moeten er klinische testen plaatsvinden met veel meer proefpersonen om vast te stellen of het meten van de elasticiteit van weefsels inderdaad diagnostische mogelijkheden biedt.

Schildklierkanker in Nederland

Het IKNL meldt dat in ons land ongeveer 700 mensen per jaar met een vorm van schildklierkanker gediagnosticeerd worden, wat neerkomt op ongeveer 0,6% van alle nieuwe kankerpatiënten. Daarmee is schildklierkanker een zeldzame kanker. De ziekte treft vrouwen twee keer zo veel als mannen. De ziekte komt relatief veel voor bij jongeren: de helft van de patiënten is jonger dan 55, en in 16% van de gevallen gaat het om mensen tussen de 18 en 35 jaar.

Referenties

Steve Beuve, Samuel Callé, Elise Khoury, Emmanuel Simon, Jean Pierre Remenieras: Natural shear wave imaging using vocal tract vibrations: introducing vocal passive elastography (V-PE) to thyroid elasticity mapping.  Applied Physics Letters Jan. 12, 2021 (DOI: 10.1063/5.0031169).

Pagina van het IKNL over incidentie van schildklierkanker in Nederland.

Lees meer over schildklierkanker, diagnostiek en behandeling in de Oncopedia van NTVO.