Nieuwe app moet taboe rond zaadbalkanker en zelfonderzoek bij jonge mannen doorbreken

april 2020 Beter Leven Willem van Altena
man with big balls sitting on the black chair.

Zaadbalkanker is een groot taboe onder jonge mannen, maar de ziekte komt vaker voor dan gedacht: het is de meest voorkomende kanker bij mannen tussen de 15 en 35 jaar. Reden voor Stichting Zaadbalkanker om een app te lanceren die erop gericht is mannen te stimuleren om maandelijks hun teelballen te checken en om het onderwerp bespreekbaarder te maken. De app heet ‘Check your Friends’ en is inmiddels gratis te downloaden in de gebruikelijke app-stores.

De cijfers spreken voor zich: volgens de Integrale Kankerregistratie Nederland is er de afgelopen 20 jaar een duidelijke stijging te zien in het aantal diagnoses van zaadbalkanker. In 2001 werd de ziekte nog bij 577 mannen aangetroffen. Nu, 20 jaar later, staat de teller voor 2019 bijna op 850. Het is een kanker die vaak jonge mannen treft; de gemiddelde leeftijd is 35 jaar. Het is wel een kanker met een hoge overleving: 98% van de patiënten leeft nog 10 jaar of langer na diagnose.

Facebook

De app ‘Check your Friends’ geeft informatie over hoe je zelf je ballen kunt checken en waarom dat belangrijk is. Daarnaast is de app gelinkt aan Facebook, omdat de initiatiefnemers willen dat jonge mannen gemakkelijker over zaadbalkanker gaan praten. Social media is bij uitstek een plek om dingen met anderen te delen. Gerrit-Jan Steenbergen, de voorzitter van Stichting Zaadbalkanker, ziet een vergelijking met borstkanker bij vrouwen. “Zelfonderzoek om borstkanker vroegtijdig te ontdekken is algemeen bekend en geaccepteerd. Bij zaadbalkanker zou dit ook zo moeten zijn.”

Vroeg ontdekken van zaadbalkanker betekent simpelweg dat de behandeling eerder kan starten, doorgaans met betere resultaten als gevolg. Vaak kan dat door de teelbal of teelballen te opereren of lokaal te bestralen zonder dat daar chemotherapie bij nodig is. Volgens Steenbergen is het daarom verstandig om zeker 1 keer per maand de zaadballen te controleren.

Checken doe je zo

Het zelf checken van de zaadballen lukt het beste na een warme douche of een warm bad, als de huid rondom de ballen – het scrotum – ontspannen is. Neem de zaadballen in de palm van de hand en let op grootte, vorm en gewicht. Het is normaal dat één van beide testikels iets groter is dan de andere. Onderzoek ze vervolgens afzonderlijk door ze één voor één voorzichtig tussen duim en vingers te rollen. Betast ook de bijbal (epididymis), een worstvormig orgaan deels boven, deels achter de testikel.

Wanneer is het aan te raden om de huisarts in te schakelen?

  • Als je een klein hard knobbeltje voelt. (Lang niet elk knobbeltje hoeft op kanker te wijzen!)
  • Als een teelbal zwaarder of harder aanvoelt dan anders.
  • Als een teelbal groter is dan normaal.
  • Bij zeurende pijn in de lies of onderbuik.
  • Bij pijn in de zaadbal zelf.

Gratis download

Download de app hier in de AppStore (Apple) of Google Play (Android).

Kijk voor meer informatie op de website van Stichting Zaadbalkanker.